ကေလးမ်ား စကားေျပာ ေနာက္က်ေနၿပီလား? ကေလးတို႕ စကားေျပာ ေနာက္က်တယ္လို႕ ဘယ္လို သိနိုင္မလဲ။

ကေလးမ်ား ပုံမွန္စကားေျပာျခင္း။

***************************
ကေလး တစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ေယာက္ဟာ ဖြံၿဖိဳးမႈ မတူပါဘူး။ ေယဘုယ် အားျဖင့္ေတာ့

– ကေလးဟာ အသက္ တစ္ႏွစ္အရြယ္မွာ စကားလုံး တစ္လုံးေျပာႏိုင္သင့္ပါတယ္။ ( ဥပမာ= ေမ၊ေပး၊ဘဘ)။
-အသက္ ၁၈လ ကေန ၂ ႏွစ္ မွာေတာ့ စကားလုံး ၂- လုံးတြဲ ေျပာႏိုင္ေနသင့္ပါတယ္။( ဥပမာ= မန္မန္စား၊ ေရေသာက္၊ ေကာင္းတယ္၊ ေပးပါ)
-အသက္ ၃- ႏွစ္ မျပည့္ခင္မွာေတာ့ စကားလုံး သုံးလုံးပါ စာေၾကာင္းေျပာႏိုင္ေနပါၿပီ။ (ဥပမာ= စာအုပ္ယူေပးပါ။ ေျပးလာမယ္။ သားကစားမယ္)

ပုံမွန္အားျဖင့္ ၁၈ လ ကေလး တစ္ေယာက္ဟာ စကားလုံး ၅၀-၁၀၀ ေလာက္ ေျပာႏိုင္တတ္ေပမယ့္ သူနားလည္ႏိုင္တာကေတာ့ အဲဒီထက္ပိုပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ အမူအယာ လုပ္ပုံေတြ၊ ၫႊန္ၾကားေျပာဆိုတာေတြကို လိုက္လုပ္တာေတြကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့လဲ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ နားလည္ႏိုင္စြမ္းနဲ႕ ဆက္ဆံနိင္စြမ္းကို အကဲခတ္ႏိုင္တာမို႕ စိုးရိမ္စရာ အေၾကာင္းက နည္းပါးပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ စကားေျပာေနာက္က်တာလဲ။
*********************************
မ်ိဳး႐ိုးဗီဇနဲ႕ ကေလးရဲ႕ ပင္ကိုယ္ စ႐ိုက္ေၾကာင့္လဲ စကားေျပာေနာက္က်ႏိုင္ပါတယ္။ မိဘ က လိုတာေတြအားလုံး ကေလးေတာင္းစရာ၊ေျပာစရာမလိုပဲ လုပ္ေပးရင္၊ ကေလးကို ေျပာခြင့္၊ စဥ္းစားခြင့္မ်ိဳးမေပးပဲ ႀကိဳေျပာၿပီး လုပ္ေပးလိုက္တာမ်ိဳးဆိုရင္လဲ ကေလးက စကားေျပာဖို႕ မႀကိဳးစားေတာ့ပါဘူး။
ဥပမာ- ကေလးက ေရခြက္တင္ထားတဲ့နားလာေနတာကို “သားက ေရခြက္လိုခ်င္လို႕လား။ ေရငတ္လို႕လား။ ေရာ.ေသာက္။ မကိုင္နဲ႕ ။ ဖိတ္ကုန္မယ္။ ေမေမ တိုက္မယ္” ဆိုရင္ ကေလး က ဘာမွ ေျပာစရာ၊ လုပ္စရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ႀကိဳးစားစရာလဲ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ေျပာခြင့္လဲ မရလိုက္ပါဘူး။
အဲဒီအစား…. ကေလးလာေနရင္ သူေရလိုခ်င္မွန္းေမေမ သိေပမယ့္ ” သားဘာလိုခ်င္လို႔လဲ” ဆိုၿပီး သူ႕ကို ေမးပါ။ၿပီးေတာ့ စကၠန္႕အနည္းငယ္ေစာင့္ေပးပါ။ ကေလးက အသံ အနည္းငယ္ျပဳလာရင္ “ေရလား… သားေလးက ေရ ေသာက္ခ်င္တာလား” လို႕ ေျဖးေျဖးေျပာၿပီးမွ ေပးသင့္ပါတယ္။ ကေလး က” ေရ” ဆိုတဲ႕ စကားလုံးကို မွတ္မိေအာင္ပါ။
သားေယာက္်ားေလးမ်ားက မိန္းကေလးထက္ စကားေျပာေနာက္က်တတ္ပါတယ္။ ၁၆လ သားမွာ ေယာက္်ားေလးမ်ားက စကားလုံး ၃၀ ေျပာႏိုင္ေနရင္၊ မိန္းကေလးမ်ားက ၅၀ ေလာက္ေျပာႏိုင္တတ္ပါတယ္။
လမေစ့ပဲေမြးေသာ ကေလးမ်ား၊ပ်မ္းမွ်ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေအာက္ေမြးဖြားေသာကေလးမ်ား၊ ေမြးစမွာ က်န္းမာေရးအေျခအေန တစ္ခုခုရွိေသာ ကေလးမ်ားဟာ စကားေျပာေနာက္က်ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနပိုမ်ားပါတယ္။
အကယ္၍ ကေလးရဲ႕ ပထမႏွစ္အတြင္းမွာ နားထဲေရဝင္တာၾကာတာမ်ိဳး၊ နားနာျခင္း( ear infection) ျဖစ္ထားတာမ်ိဳးဆိုရင္ ကေလးရဲ႕ အၾကားအာ႐ုံကို အားနည္းေစႏိုင္တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ကေလးဟာ စကားေျပာရမယ့္ အရြယ္မွာ အခက္အခဲျဖစ္ၿပီး စကားေျပာေနာက္က်ေစႏိုင္ပါတယ္။
ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ စကားေျပာတာေနာက္က်တယ္ ဒါေပမယ့္ သူရဲ႕ တျခား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြ က ပုံမွန္တိုးတက္ေနတယ္ဆိုရင္ ကေလးဟာ အျခားစြမ္းရည္ေတြကို အာ႐ုံစူးစိုက္ေနတာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ- လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း။ ( စကားေျပာမယ့္အစား)

စကားေျပာေနာက္က်ျခင္း( speech delay) ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္တဲ့ လကၡဏာမ်ား
*************************************************************
အသက္၂-ႏွစ္မတိုင္ခင္ ကာလမွာ စကားမေျပာေသးရင္ သာမန္ပဲလို႕ စဥ္းစားလို႕ရပါေသးတယ္။ဒါေပမယ့္ အခ်ိဳ႕လကၡဏာေတြကေတာ့ ကေလးဟာ ကုသမႈ အကူအညီ လိုေနႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ၫႊန္ျပေပးပါတယ္။

အသက္ ၁-ႏွစ္မွာ
***************
ကေလး သံေလးနဲ႕ ဗလုံးဗေထြးေျပာတာ၊ မပီကလာ ရယ္စရာေကာင္းတဲ့ စကားေတြေျပာတာမ်ိဳး လုံးဝမရွိဘူး။ ေဖေဖ ေမေမ တို႕ စကားေျပာတဲ့အခါ နားလည္တဲ့ ပုံစံမျပဘူး တုံ႕ျပန္မႈမရွိဘူး။

အသက္ ၁၈-လမွာ
***************
ကေလးဟာ အနညး္းဆုံး စကားလုံး တစ္လုံး ေတာင္ မေျပာေသးဘူး။

အသက္ ၂-ႏွစ္မွာ
**************
ကေလးဟာ စကားလုံး နည္းနည္းေလးပဲေျပာတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ တိုးတိုးေလး မသဲကြဲပဲ ေျပာၿပီး၊ လက္ညႈိးထိုးၿပီးပဲ ဆက္ဆံမႈကို လုပ္တယ္. ဒါမွမဟုတ္ ကေလးဟာ သူရဲ႕ စကားေျပာစြမ္းရည္ ေလ်ာ့က်လာတယ္။ ( အရင္က ေျပာေနက် စကားလုံးေတြကို မေျပာေတာ့တာမ်ိဳး၊ အရင္ကနည္းနည္းပါးပါးေျပာၿပီးေနာက္လုံးဝမေျပာေတာ့တာမ်ိဳး)

အသက္ ၂ ၁/၂ ႏွစ္မွာ
****************
ကေလးဟာ အ၊အီ၊အို စသည္ပဲ အသံထြက္ၿပီး စကားလုံး အျပည့္စုံ အသံမထြက္ျခင္း (သို႕) စကားလုံး ၅၀ ခန္႕ မေျပာတတ္ျခင္း။

အသက္ (၃)ႏွစ္မွာ
***************
ကေလးရဲ႕ အသံထြက္ကို လူစိမ္းမ်ား နားမလည္ျခင္း။ (သို႕) စကားလုံး ၂လုံးသာ ပါတဲ႕ စကားကိုေျပာတတ္ျခင္း။ဥပမာ- ေရေသာက္၊ စားခ်င္၊

ဘာလုပ္မလဲ?
************
ကေလးဟာ Late bloomer ေႏွာင္းပန္းေလးမ်ားဆိုရင္လည္း ၂ႏွစ္ခြဲေလာက္မွာ အမီလိုက္ႏိုင္ catch up လုပ္ႏိုင္ေနပါၿပီ။ ဒီအရြယ္မွ မေျပာရင္ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားနဲ႕ တိုင္ပင္ျပသသင့္ပါၿပီ။
အသက္၂ႏွစ္မတိုင္ခင္မွာ ကေလးေတြဟာ လူႀကီးေတြရဲ႕ အသံကို နားေထာင္ၿပီး စကားလုံးေတြ သင္ယူတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးကို အသံထြက္ၿပီးစာဖတ္ျပတာ၊သီခ်င္းဆိုတာ၊ ေမးခြန္းေမးၿပီး ေျဖခ်င္လာေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးတာ ေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။ ဆပ္ျပာပူေဖာင္းမႈတ္ၿပီး ကစားတာဟာ ခံတြင္းႂကြက္သားေတြကို ဖြံ႕ၿဖိဳးသန္မာေစပါတယ္။ ဖုန္းေျပာတမ္းကစားတာ၊ သ႐ုပ္ေဆာင္ကစားတာေတြဟာ စကားေျပာျခင္းကို အားေပးပါတယ္။

ထင္ရွားေသာ စကားေျပာေနာက္က်သူမ်ား။
*****************************
ေဖေဖ ေမေမတို႕ အေနနဲ႕ ကေလးစကားမေျပာေသးဘူးလားလို႕ အေမးခံရတာ ကို ၿငီးေငြ႕စိတ္ပ်က္လာၿပီဆိုရင္ ေအာက္ပါ ထင္ရွားသူေတြဟာ သူတို႕ ၂ႏွစ္မတို္ုင္ခင္ စကားမေျပာၾကပါဘူး ။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆို ၄ ႏွစ္မွေျပာပါတယ္။

Gary Becker, Nobel Prize-winning economist
Albert Einstein, theoretical physicist
Julia Robinson, the first woman president of the American Mathematical Society
Arthur Rubinstein, piano virtuoso
Edward Teller, physicist and nuclear power pioneer

ကေလးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီတိုင္းက ဖြံၿဖိဳးမႈ မတူပါဘူး။ တခ်ိဳ႕က လြယ္လြယ္ကူကူ ေစာႀကီးေျပာေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕က ေနာက္က်ပါတယ္။ ေနာက္က်မွေျပာတဲ့ ကေလးေတြဟာလဲ ေနာက္ပိုင္း ပုံမွန္ ေျပာလာတတ္ၾကပါတယ္။ မိမိတို႕ ကေလးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သံသယရွိရင္ ေတြေဝေစာင့္ဆိုင္း မေနပဲ ကြ်မ္းက်င္သူနဲ႕ ျပသသင့္လွပါတယ္။ ဒါမွ လိုအပ္ေသာ ကူညီမႈ treatment ကို ေပးမွ ကေလးဟာ ပိုေကာင္းလာႏိုင္မွာပါ။

ေမတၱာျဖင့္
နီတိုးေလးေမေမ။

#နီတိုးေလးေမေမ #မိခင္ဘဝ

Ref; http://www.parenting.com/article/speech-delays
Photo; Internet