စကားေျပာ ေနာက္က်ေသာ ကေလးမ်ား အတြက္ သုံးသပ္ သင့္ေသာ အခ်က္မ်ား။

?  ကေလးက ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီ ေမေမ ပဲေခၚေသးတယ္။ တျခားဆက္မေျပာတတ္ေသးဘူး။
? ကေလးက ၁ ႏွစ္ခြဲရွိၿပီ စကားတစ္လုံုးစ ႏွစ္လုံးစပဲေျပာေသးတယ္။
? ကေလးက ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီ စကားတစ္လုံးမွ မေျပာဘူး။ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ။
? ကေလးက ေမးရင္မေျဖဘူး။ စကားသိပ္မေျပာဘူး။ တျခားကေလးေတြနဲ႕ သိပ္မေဆာ့တတ္ဘူး။
?  ကေလးစကားမေျပာလို႕ မူႀကိဳထားလိုက္တယ္။
? ကေလးစကားမေျပာဘူး။ ၾကက္ဖင္ဆီဖူးေကြ်းရမယ္ေျပာတယ္။ ေကြ်းတာပဲ မေျပာဘူး။
? ကေလး စကားမေျပာလို႕ ေဗဒင္ဆရာ သြားေမးတာ ငါးအေကာင္ တစ္ရာ လႊတ္ရမယ္ေျပာလို႕ လုပ္ၿပီးၿပီး ေျပာၿပီလားလို႕ ေစာင့္ေနတယ္။
? ကေလး စကား မေျပာလို႕ သိုက္ကလာတယ္ေျပာတယ္။ အမွားလုပ္ထားလို႔ တဲ့ ။ဘိုးေတာ္ကို ၅၀၀၀၀တန္ ပြဲေပးရမယ္။
? ကေလး စကားမေျပာတာ ေဗဒင္ ဆရာက ေျပာတယ္။ မူးျမစ္ေရကို တိုက္ရမယ္တဲ့ ။
? ကေလး က မ်ိဳး႐ိုးလိုက္တာ။ သူအခ်ိန္တန္ရင္ သူ႕ဖာသာေျပာလိမ့္မယ္။ေစာင့္ၾကည့္။

အထက္က စကားေတြကို ေဖေဖ ေမေမတို႕ ၾကားဖူးသလိုရွိပါသလား? ကိုယ္တိုင္ေကာ ေတြးဖူး၊လုပ္ဖူး ပါသလား?။

ကေလးစကားေျပာေအာင္ ႀကက္ဖင္ဆီဖူး ေကြ်းခ်င္ေကြ်းလို႕ရပါတယ္။ ၾကက္ဖင္ဆီကေန ကေလးက အသားဓါတ္နဲ႕ အဆီဓါတ္ေတာ့ ရမွာပါ။ စကားေျပာဖို႕ ဦးေႏွာက္ကို ဘာမွ အေထာက္အကူ မျပဳႏိုင္ပါဘူး။

ယၾတာေျခတာနဲ႕ ပြဲေပးတာေတြက မိမိတို႕ရဲ႕ ယုံၾကည္ရာမို႕ ေသခ်ာမေျပာတတ္ေပမယ့္ စကားေျပာတယ္ဆိုတာ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အလုပ္ျဖစ္တာမို႕ ကေလးတို႕ စကားေျပာလာဖို႕ ေလ့က်င့္ေပးမယ့္နည္းလမ္းေတြကို လိုက္နာ ေဆာင္႐ြက္မွသာ ကေလးဟာ တိုးတက္လာမယ္ဆိုတာကိုသာ ယုံၾကည္ပါတယ္။

ဘာသာစကားဆိုတာ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အလုပ္သက္သက္ပါ။ ဘာသာစကားတစ္ခုကို တတ္ေျမာက္ဖို႕ အျမင္၊အၾကား၊ အျပဳအမူေတြကေန သင္ယူရတာပါ။ ဒါေတြကို အလုပ္လုပ္ရတဲ႕ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အာ႐ုံေၾကာအစိတ္အပိုင္းေလးေတြ အလုပ္လုပ္ေအာင္ ၊ ကူညီသင္ၾကားႏိုးဆြေပးရမွာပါ

ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ၂ ႏွစ္ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ လာလို႕ စကားမေျပာေသးရင္ တစ္ခုခု လိုအပ္ခ်က္ရွိေနလို႕ပါ။ ကေလးဟာ မ်ိဳး႐ိုးလိုက္လို႕ စကားေျပာနည္းရင္ သူသိပ္စကားမေျပာဘဲ စကားေျပာနည္းတာပဲ ရွိပါမယ္။ သူလိုအပ္လို႕ ေျပာရမယ့္ စကားကို ေျပာတတ္ရပါမယ္ ေျပာတတ္သင့္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စကားမေျပာေသးရင္ ေစာင့္မေနဘဲ သူဘာလိုအပ္လဲလို႕ သိေအာင္ လုပ္ၿပီး ျဖည့္ဆည္းကူညီေပးသင့္လွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားနဲ႕ ျပသတိုင္ပင္ပါလို႕ ဆိုၾကတာပါ။ နည္းလမ္းေတြ ရလာၿပီး ကေလးနဲ႕ မိမိတို႕ရဲ႕ ဘဝလည္း အဆင္ေျပလာမွာပါ။

ကေလးဟာ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျဖစ္တဲ့ နား၊ မ်က္စိ၊ခံတြင္းစတာေတြ ပုံမွန္ ေကာင္းမြန္တယ္။ အာ႐ုံေၾကာပိုင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါ ( autism, speech delay, ADHD)အေထြအထူးမရွိဘူး ဆိုရင္ ကေလးရဲ႕ ေန႕စဥ္ဘဝ ကို ျပန္သုံးသပ္သင့္ပါတယ္။
⁉️ကေလးပတ္ဝန္းက်င္က လူေတြက ကေလးကို ဘယ္လိုဆက္ဆံေနၾကပါလဲ။
⁉️ကေလးဟာ တစ္ေန႕တစ္ေန႕ ဘယ္လို activity ရွိပါသလဲ။
⁉️ဘာသာစကား တစ္မ်ိဳးထက္ပိုၿပီး ကေလးက ၾကားေနရတာလား။
⁉️ကေလးရဲ႕ fine motor skill( လက္ေခ်ာင္းကေလးေတြရဲ႕ အနုစိတ္ တိုးတက္မႈ) gross motor skill( ေျခလက္ေတြရဲ႕ သန္မာတိုးတက္မႈ) ေတြ အားလုံး အဆင့္အလိုက္ ကိုက္ညီပါလား။
⁉️ကေလးဟာ အစားအစာကို ေသခ်ာ ဝါးစားတတ္တာ၊ဆပ္ျပာ ပူေဖာင္း မႈတ္တတ္တာ၊ ပါးစပ္ အေနအထားအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ အသံမ်ား ျပဳလုပ္တတ္တာ စတဲ့ အျပဳအမူမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး ခံတြင္းရွိ ႂကြက္သားမ်ား သန္မာမႈ ရွိပါသလား။

ဒါေတြကို မိဘမ်ား သုံးသပ္သင့္ပါတယ္။ ၂ နွစ္ခြဲ ၃-နွစ္ ျဖစ္လာလို႕ ကေလးဟာ စကား ေကာင္းေကာင္းမေျပာေသးဘဲ ေနာက္က်ေနၿပီဆိုရင္ သူစကားေျပာလာေအာင္ သူ႕ဦးေႏွာက္ကို stimulateလုပ္ ႏိုးဆြရမွာပါ။ သင္ၾကားေပးရမွာပါ။ အလိုလို ျဖစ္မလာနိုင္ပါဘူး။ ေခါင္းကိုက္ရင္ ေခါင္းကိုက္ ေပ်ာက္ေဆးေသာက္ရသလို၊ ေသာက္လိုက္ရင္ သက္သာသြားသလို စကားမေျပာရင္ ေျပာလာေအာင္ နည္းလမ္းေလးေတြနဲ႕ ( ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အျပည့္နဲ႕) ကေလးကို ကူညီေပးရင္ သင္ၾကားေပးရင္ သက္သာလာပါလိမ့္မယ္။

ကေလးဟာ အိမ္မွာေနတဲ့ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အေမ(သို႕) ကေလးျပဳစုသူနဲ႕ပဲ ေနရတယ္။ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ကလည္း စကားနည္းတယ္။ ကေလးကို ထမင္းေကြ်း သန္႕ရွင္းလုပ္ေပးတာေလာက္ပဲရွိၿပီး ကေလးကို တစ္ေယာက္ထဲလႊတ္ထားမယ္၊ အတူတူေဆာ့ကစားေပးတာ ပုံျပင္ဖတ္ျပတာ၊ အခ်ိန္ေပးၿပီး အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံစကားေျပာတာ နည္းတယ္ဆိုရင္ ကေလးဟာ အၾကားအာ႐ုံကေနတစ္ဆင့္ သင္ယူရမယ့္ စကားလုံးေတြနည္းေနတာေၾကာင့္ စကားလုံးေတြ မတိုးတက္ဘဲ မေျပာတတ္တာလည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။

ကေလးကို တီဗီ၊ဖုန္း၊တပ္ဗလက္ေတြေပးထားတယ္၊ကေလးဟာ nursery songs ေတြ၊ကာတြန္းေတြၾကည့္ၿပီး ေနတဲ့ အခ်ိန္ေတြ အရမ္းမ်ားေနၿပီး သီခ်င္းေလးေတြေတာ့ အရမ္းတတ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူလူခ်င္း ဆက္ဆံေျပာဆိုဖို႕ရာမွာ စကားေျပာဖို႕ရခက္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ ကေလးကို မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ၿပီး စကားေျပာေပး၊ကစားေပး၊ နားေထာင္ေပးမယ့္ အခ်ိန္ထက္ တီဗီ ၾကည့္ေနတဲ့ အခ်ိန္က မ်ားေနေတာ့ ကေလးက လူေတြ အခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေျပာတာ ဘယ္လိုမွန္းမသိတာမ်ိဳးျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မ်က္နွာအမူအယာ၊ အသံေနအသံထား၊အတူေနသူ ေျပာေနသူရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြကေနတဆင့္ ကေလးဟာ လူလူခ်င္း ဆက္ဆံေျပာဆိုတာေတြကို သင္ယူတာမို႕ TV ကသင္တာနဲ႕ လူလူခ်င္း သင္တာဟာ ဘယ္လိုမွ မတူနိုင္ပါဘူး။

ကေလးဟာ မုန္႕၊ ေရ၊ကစားစရာ၊ စာအုပ္စတာေတြကို ေတာင္းဆိုစရာမလို အရာရာ မိဘက အရမ္းလိုက္လုပ္ေပးေနတာမ်ိဳးဆိုလည္း ကေလးရဲ႕စူးစမ္းသင္ယူစိတ္ကို ေႏွးေကြးေစႏိုင္ပါတယ္။ သူဘာလိုခ်င္လဲ၊ သူဘယ္လို ေတာင္းဆိုရမလဲ ဆိုတာမ်ိဳးကို သင္ယူခြင့္ နည္းေနတာမို႕ ကေလးရဲ႕ ဦးေနွာက္က ဒါကို လုပ္ရေကာင္းမွန္း မမွတ္သားထားေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးကို ကစားစရာ ေပးေတာ့မယ္ဆိုရင္ေတာင္” သမီးက ရုပ္ရုပ္ လိုခ်င္တာလား? ေပးပါ… ေပးပါ” အဲလိုေလး ေတာင္းတတ္ေအာင္ သင္ၾကားၿပီးမွ ေပးသင့္ပါတယ္။#နီတိုးေလးေမေမ

သာသာစကားတစ္မ်ိဳးထက္ပိုၾကားေနရတဲ့ ကေလးေတြဟာလည္း စကားေျပာေႏွးႏိုင္ပါတယ္။ေရာၿပီး ေျပာၾကတယ္ဆိုရင္ ပိုဆိုးပါတယ္။ ကေလးၾကည့္ေနတဲ့ ကာတြန္း၊ nursery songs ေတြက number songs ေတြက အဂၤလိပ္လိုျဖစ္ၿပီး အိမ္က လူႀကီးေတြက ဗမာလိုေျပာေနၾကေတာ့ ကေလးက ဇေဝဇဝါျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ဘယ္ဟာကိုေျပာရမွန္းမသိပဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပုံမွန္ ကေလးဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္က်ေပမယ့္ သူ ရွင္းလင္းၿပီးသိသြားတဲ့အခါ နွစ္မ်ိဳးစလုံး ကြ်မ္းက်င္စြာ ေျပာလာတာလည္း ရွိပါတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕ ကေလးေတြက အျမင္အာ႐ုံ ( visual learning) နဲ႕ သင္ယူတတ္ၿပီးတစ္ခ်ိဳ႕က အၾကားအာ႐ုံ ( auditory learning)နဲ႕ သင္ယူပါတယ္။ ဥပမာ – စာအုပ္လို႕ သင္ေပးရင္ visual learner က စာအုပ္ဆိုၿပီး ကိုင္ျပ၊ပုံျပ မွ ပိုမွတ္မိပါတယ္။ သားေျပးလာလို႕ ေျပာရင္ ေျပးဆိုတာကို ကေလးသိေအာင္၊ လုပ္တတ္ေအာင္၊လိုက္ေျပာေအာင္ အမူအယာနဲ႕ ျပတာက ပိုထိေရာက္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ အေၾကာင္းအရာမ်ားဆိုရင္ ပုံဆြဲျပၿပီး ေျပာျပတာက ကေလးတို႕ ပိုၿပီး နားလည္လြယ္တတ္ပါေသးတယ္။

⭐️⭐️⭐️ကေလးစကားမေျပာေသးလို႕ မူႀကိဳသြားထားလိုက္တယ္ ဆိုရာမွာလည္း မူႀကိဳက ကေလးရဲ႕ အေျခအေနေပၚလိုက္ၿပီး ဆက္ဆံသင္ၾကားေပးရင္ေတာ့ ကေလးအတြက္ အက်ိဳးရွိၿပီး ပိုအဆင္ေျပနိုင္ပါတယ္။ပုံမွန္ကေလးေတြအတူ စာသင္၊ စာေရးခိုင္းတာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ စကားမေျပာေသးတဲ့ ကေလးအတြက္ ခက္နို္င္ပါတယ္။ အသက္ ၃ ႏွစ္ေတာင္ မျပည့္ေသးတဲ့ ကေလး၊ အိမ္ကလူေတြနဲ႕ေတာင္ စကားေျပာဆက္ဆံေရးလုပ္ဖို႕ ခက္ေနေသးတဲ့ ကေလး၊ သူစကားမေျပာေသးေတာ့ သူနားလည္ႏိုင္စြမ္း ဘယ္ေလာက္ရွိေနလဲ၊ သူဘာလိုအပ္ေနလဲေသခ်ာ မေျပာျပတတ္ေသးတဲ့ကေလးကို ကစားေဖာ္ရွိတာကလြဲလို႕ သူ႕အတြက္ အစိမ္းသက္သက္ပတ္ဝန္းက်င္မွာသြားထားလိုက္တာဟာ အရမ္းရက္စက္ရာက်တယ္လို႕ ထင္မိပါတယ္။ ဒီအရြယ္ကေလးေလးေတြအတြက္ အိမ္ဟာ သူတို႕ ေမြးထဲကေနလာတဲ့ လုံျခံဳတဲ့ရင္းႏွီးတဲ့ေနရာပါ။ ေက်ာင္းထားတာေကာင္းေပမယ့္ ကိုယ့္ကေလးက ေက်ာင္းသြားနိုင္မယ့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနဖို႕လိုပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ စကားမေျပာေသးဘူး ဆိုရင္လည္း ကိုယ့္ကေလးရဲ႕ အေျခအေနကို ေသခ်ာၾကည့္ၿပီး နားလည္တတ္ကြ်မ္း သူေတြနဲ႕ တိုင္ပင္သင့္ပါတယ္။

ေမတၱာျဖင့္
ယုငယ္(နီတိုးေလးေမေမ)
၆ ဇန္နဝါရီ ၂၀၁၅