အႀကီးတစ္လံုး အေသးတစ္လံုး @@@—[email protected]@@—[email protected]@@

ဆရာရယ္၊ ကၽြန္မတို႔ကို အဆင္းေနာက္က်ေနတဲ့ သားေလးရဲ႕ ဥေလးအေၾကာင္းရွင္းျပတာ ဘယ္လိုေက်းဇူးတင္မွန္း မသိဘူး။ ခုဆို ေယာက္်ားကလည္း သေဘာေပါက္ နားလည္လို႔ ကၽြန္မ အစားမွားလို႔ ျဖစ္ေလသလားဆိုတဲ့ သံသယႀကီးလည္း အရွင္းကို ေပ်ာက္သြားေပါ့။ ကၽြန္မ စိတ္ခ်မ္းသာ လိုက္တာရွင္၊ မေျပာပါနဲ႔ေတာ့။’

‘အခုလိုၾကားရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ဝမ္းသာၾကပါတယ္။ လုပ္ရက်ိဳးနပ္တယ္လို႔လည္း ခံစားရတယ္ေလ။’

‘ဟုတ္ကဲ့ပါ ဆရာ။ ကၽြန္မ ႀကီးေတာ့္ သားေလးရဲ႕ ျပႆနာကိုလည္း ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။’

‘ကဲ ဆိုပါဦး။ သူ႔သားေလးဟာက ဘယ္က ဘယ္လို စျဖစ္တာတုံး။’

‘သူ႔သားေလးရဲ႕ ဥတစ္လံုးက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က စလို႔ ႀကီးလာလိုက္တာ အခုဆို ပန္းသီးလံုးေလာက္ ရွိေနၿပီတဲ့ ဆရာ။ အသက္ကေတာ့ ဆယ္ႏွစ္ပါ။
ေဆး အရည္၊ အမႈန္႔၊ အဆီ၊ အဖတ္ လက္လွမ္းမွီရာအကုန္ လိမ္းတယ္၊ အံုတယ္၊ တိုက္တယ္၊ ေကၽြးတယ္ ဆရာ။ ေဗဒင္၊ ပေယာဂ၊ အၾကား အျမင္ရေတြဆီ စံုေနေအာင္ ေရာက္ၿပီးၿပီ ဆရာ။ ဆရာဝန္ဆီေတာ့ မေရာက္ေသးဘူး။
ဆရာဝန္သြားျပဆိုေတာ့လည္း ကေလးရွက္မွာစိုးလို႔၊ ကေလးကို ခဲြစိတ္ၾကမွာ ေၾကာက္လို႔ဆိုၿပီး မသြားဘူးဆရာ။ သူ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ နည္းတာကိုသိတဲ့ ကၽြန္မက Child Health Myanmar page ေလးအေၾကာင္း ေျပာျပေတာ့ သူလည္းေမးဖို႔ စိတ္ဝင္စားတယ္ေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ပါ။’

‘ဪ…. ျဖစ္မွျဖစ္ရေလကြယ္။ ကေလးရွက္မွာစိုးလို႔၊ ဆရာဝန္က ခဲြမွာစိုးလို႔တဲ့လား…။
ဒီေနရာမွာ အခြင့္ၾကံဳတုန္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ Child Health Myanmar ရဲ႕ အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ တစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ က်ဳပ္တို႔ျပည္သူျပည္သားေတြမွာ အ႐ိုးစဲြေအာင္ ကိန္းေအာင္းေနတဲ့ မမွန္ကန္တဲ့ ေရွး႐ိုးစဲြ အထင္မွား အျမင္လြဲမ်ားကို သားသမီးကိုခ်စ္တဲ့စိတ္အရင္းခံၿပီး မိခင္ဖခင္ေတြက ရဲရဲဝ့ံဝ့ံ တြန္းလွန္စြန္႔လႊတ္ႏိုင္ေအာင္ ကူညီဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။’

‘ဟာ… ေကာင္းလိုက္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ဆရာ ရယ္။ တေလာက ပေယာဂဆရာတစ္ဦး ကိုင္ေပါက္လို႔ ကေလးငယ္ေလးေတြရဲ႕အသက္ ဆံုးပါးသြားရတဲ့သတင္း ဆရာတို႔လည္း ၾကားလိုက္မွာေပါ့။ ကၽြန္မလံုးဝကို စိတ္မေကာင္းဘူး။ ႏွေျမာလိုက္တာ။ ေနာင္ကို ဒီလို အျဖစ္ဆိုးမ်ိဳးေတြ ထပ္မၾကံဳရေအာင္ ဆရာတို႔ ကၽြန္မတို႔ အားလံုးပူးေပါင္းၿပီး ဝိုင္းဝန္းေဆာင္ရြက္သြားၾကရမယ္လို႔ ကၽြန္မကေတာ့ ဒီလိုပဲ ျမင္တယ္။’

‘သိပ္မွန္တာေပါ့ ဗ်ာ။ ေသြးထြက္ေအာင္ကို မွန္တယ္။’

‘ဟုတ္ကဲ့ပါ ဆရာ။ တစ္လံုးႀကီး တစ္လံုးေသး ကိစၥေလးလည္း လုပ္ပါဦး။ သိခ်င္ေနလို႔။’

‘ဒါက လြယ္မေယာင္နဲ႔ခက္၊ ရွင္းမေယာင္နဲ႔ရႈပ္ တတ္တဲ့ကိစၥမို႔ အရင္ဦးဆံုးေျပာခ်င္တာက ဆရာဝန္ရဲ႕ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈ လိုတယ္ဆိုတာပါပဲ။
နားလည္လြယ္ေအာင္ ဒီဥကေလးေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေႏၶသား ေဗဒ (Embryology) အေျခခံကို အရင္ရွင္းျပမယ္။’

‘ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ။’

‘ဥကေလးဟာ ေခသူမဟုတ္တဲ့ VIP မင္းသားေလးဆိုေတာ့ ဗိုက္ထဲကေန စံအိမ္ေတာ္ ကပ္ပယ္အိတ္ထဲဆင္းတဲ့အခါ ကိုယ္ရံေတာ္ အရည္အိတ္ကေလးက လိုက္ပါေစာင့္ၾကပ္ပါတယ္။ အိမ္ေတာ္ကို ေရာက္ၾကတာနဲ႔ ဂိတ္မႈးက တံခါးနဲ႔လမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ၿပီး အျပင္က မဆိုင္တဲ့အူေတြ အိမ္ေတာ္တြင္းဝင္မလာေအာင္ တားပါတယ္။’

‘ထူးဆန္းတယ္ ေနာ္။ လန္ထြက္ေနတာပဲ။ ႏိုင္းေလာက္ရွိတယ္။’

‘ဒီေတာ့ ကိုယ္ရံေတာ္ ပိန္ပိန္ ရွိသလို ဝဝလည္း ရွိမွာေပါ့။ အစကပိန္ၿပီး ေနာက္မွ ဝလာတာလည္းရွိမွာပဲေလ။ ေဖာင္းတဲ့အရည္ၾကည္အိတ္ကို Hydrocele လို႔ေခၚတယ္။
တံခါး မလံုရင္ ဒါမွမဟုတ္ အူေတြကအတင္းတိုးရင္ (ဥပမာ ဝမ္းၫွစ္ရင္၊ အေလးမရင္) သူလည္းကပ္ပယ္အိတ္ထဲ က်ဴးေက်ာ္ဝင္လာႏိုင္တယ္ေလ။ ဒါကိုေတာ့ Indirect Inguinal Hernia လို႔ေခၚတယ္။’

‘ဒါဆို ႀကီးရတဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ႏွစ္ခုရွိတာေပါ့။’

‘မကပါဘူး။ အျဖစ္နဲနဲ နည္းတာေတြကေတာ့ ပါးခ်ိတ္ေရာင္ ဗိုင္းရပ္စ္ (သို႔) ဆီးပိုး ေၾကာင့္ ေဝွးေစ့ေရာင္ျခင္း (Orchitis)၊ သုတ္ပိုးကို ခံယူစုေဆာင္းေပးတဲ့ ကေတာ့ႁပြန္ မွာအရည္ၾကည္အိတ္ျဖစ္ျခင္း (cyst of epididymis)၊ ေသြးေၾကာထံုးျခင္း (varicocele)၊ ဥကင္ဆာ (testicular tumours) စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။’

‘အမယ္ေလး.. ဘုရားကယ္ပါ.. သိၾကားကယ္ပါ.. ဒီလိုရွင္းမေယာင္နဲ႔ ရႈပ္တတ္တဲ့ ဥျပႆနာမို႔ ဆရာဝန္ျပဖို႔လိုတာကိုး။ ေပါက္ၿပီ။’

‘ဟုတ္ပါတယ္။ ဘာလဲဆိုတာေသခ်ာသိမွ မွန္ကန္တဲ့ကုသမႈကို ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္လားဗ်။ အဲဒါေၾကာင့္ ငါ့ညီငါ့ညီမတို႔ message ေတြ comment ေတြမွာ ေမးတဲ့ အခ်ဳိ့ေမးခြန္းေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ မစမ္းမသပ္ပဲ ဘယ္လိုမွ ေျဖဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တာပါ။ ဆရာတို႔က ေစတနာနဲ႔ ေျဖလိုက္လို႔ မွားသြားရင္ ကေလးပဲ နစ္နာမယ္ေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေဆးရံုေဆးခန္းလို သေဘာထားၿပီးေမးတဲ့ ေမးခြန္းေတြကို အထူးေရွာင္ၾကဥ္ပါလို႔ ေျပာပါရေစ။’

‘ဟုတ္ကဲ့ပါ ဆရာ။ ကၽြန္မတို႔ နားလည္ပါၿပီ။’

‘စမ္းသပ္လို႔ hydrocele ဆိုရင္ေတာ့ အႏၲရာယ္ မရွိပါဘူး။ မခဲြပဲ ေစာင့္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ သိပ္ႀကီးလာၿပီး ကေလးကို နာက်င္ေနေစတဲ့ အဆင့္အထိေရာက္လာရင္ေတာ့ ခဲြဖို႔စဥ္းစားရပါမယ္။ ေဆးနဲ႔ကုလို ႔ေပ်ာက္တတ္တဲ့အရာ မဟုတ္ပါဘူး။
ခဲြတာကေတာ့ အရည္ၾကည္အိတ္ကိုဖြင့္၊ အရည္ကိုထုတ္၊ အိတ္ကိုေတာ့ ေျပာင္းျပန္လွန္ၿပီး ခ်ဳပ္လိုက္တာပါပဲ။’

‘အရည္ၾကည္ဆိုေတာ့ အပ္ကေလးနဲ႔ စုပ္ထုတ္လိုက္ရင္ ပိုမလြယ္ဘူးလား။ စဥ္းစားၾကည့္တာပါ။ ဆရာဝန္ကို ေမးသင့္တာ ေမးရမယ္ဆိုလို႔ပါ။’

‘သိပ္ေကာင္းတဲ့ေမးခြန္းပါ။ လုပ္ၾကည့္လို႔ေတာ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စုပ္ထုတ္ၿပီး ခဏ ေနရင္ျပန္ျပည့္လာမွာမို႔ အလကားပဲ။’

‘အူက်တာကေကာ ဆရာ၊ မခဲြလို႔ရလား။’

‘Indirect inguinal hernia ကိုေတာ့ ေစာေစာစီးစီး ခဲြစိတ္အထူးကုနဲ႔ျပ သင့္ေတာ္တဲ့ အခ်ိန္တစ္ခုသတ္မွတ္ၿပီး ခဲြသင့္တယ္။
အစမွာေတာ့ အူေတြက ဝင္လိုက္ထြက္လိုက္လုပ္မယ္။ ေနာက္ပိုင္း အေပါက္ကက်ပ္လာရင္ ဗိုက္ထဲျပန္မဝင္ေတာ့ဘူး၊ ပိုက်ဥ္းလာရင္ အူပိတ္မယ္၊ ဒီထက္ဆိုးရင္ အူပုပ္ျပီး အသက္အႏၲရာယ္ပါ ရွိႏိုင္တယ္။ မခဲြထားရင္ ေပါက္ကြဲမည့္ ခ်ိန္ကိုက္ဗံုးကို ပိုက္ထားသလိုပဲ။
ခဲြရတာလည္း မခက္လွပါဘူး။ အူကိုျပန္ထည့္၊ အူေနခဲ့တဲ့အိတ္ကိုထုတ္၊ အူထြက္က်ရာ အေပါက္ကို ခိုင္ေအာင္ ခ်ဳပ္ရံုပါပဲ။’

‘ဒါနဲ႔ ဆရာက အူပုပ္တဲ့ အေၾကာင္းေျပာလို႔ သတိရတုန္း တစ္ခုေမးခ်င္လို႔။ ကၽြန္မ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရဲ႕သားေလး တစ္မနက္မွာ ႐ုတ္တရက္ ေဘာအရမ္းေအာင့္လာၿပီး ညက်ေတာ့ မခံႏိုင္လို႔ ေဆးရံုသြားျပေတာ့ ဥပုပ္သြားလို႔ဆိုၿပီး ခဲြထုတ္ပစ္လိုက္ရတယ္ဆရာ။’

‘အဲဒါ torsion of testis ျဖစ္မယ္။ ဥကေလးရဲ႕ လည္ပင္းလိမ္သြားၿပီး လည္ပင္းၫွစ္ခံရသလိုျဖစ္လို႔ ဥကေလး ေသသြားရတာ။ စ နာခ်ိန္မွ ၆ နာရီအတြင္း လိမ္ေနတဲ့လည္ပင္းကို ခဲြစိတ္ၿပီး မေျဖေပးႏိုင္ရင္ ဥကေလးရဲ႕အသက္ကို ကယ္ဖို႔ခက္မယ္။
အဲဒီေတာ့ ကေလးက မထိမိမခိုက္မိဘဲ ႐ုတ္တရက္ သူ႔ေဘာ အရမ္းေအာင့္တယ္ေအာင့္တယ္ ေျပာရင္ ခဲြစိတ္ဆရာဝန္ရွိတဲ့ေဆးရံုကို အျမန္ဆံုးေရာက္ေအာင္ သြားပါ။ ဒါမွ ဥကေလးရဲ႕ အသက္ကို မွီႏိုင္ေျခရွိမယ္။ အခ်ိဳ႕ကေလးေတြက်ေတာ့ ေဘာထက္စာရင္ ဥရဲ႕ဇာတိဗိုက္မွာ ပိုေအာင့္တာလည္း ရွိတတ္တယ္။’

‘အခုမွပဲ ဥကေလးေတြရဲ႕ အသက္နဲ႔ အိုးအိမ္ကို ဘယ္လိုကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရမလဲဆိုတာ သိသြားေတာ့တယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ ႀကီးေတာ္ႀကီးကိုလည္း ရွင္းျပလိုက္ပါ့မယ္။ ဒါနဲ႔ သူ႔ကိုကၽြန္မ facebook သံုးနည္းစသင္ေပးေနပါၿပီ။ ေနာက္ဆို သူ ဆရာတို႔ကို facebook မွ တိုက္႐ိုက္ ဆက္သြယ္လာပါလိမ့္မယ္။’

‘Good job. Well done!’

~~~~~~~~~~~~**~~~~~~~~~~~~**~~~~~~~~~~~~

စာဖတ္သူမိဘျပည္သူမ်ား က်န္းမာေရး ဗဟုသုတမ်ားရရွိၾက၍ က်န္းမာသန္စြမ္းေသာသားသားမီးမီးေလးမ်ားကိုျပဳ႕စုပ်ိဳးေထာင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

photo credit to google image

ေက်ာ္စန္းလြင္(Child Health Myanmar)