ေခ်ာင္းဆိုးတတ္ေသာ ကေလးငယ္မ်ား

Q – ကြ်န္မကေလးငယ္ ေခ်ာင္းတအားဆိုးေနလို႔ အိပ္ေရးပ်က္တဲ့ညေတြ မ်ားေနၿပီ၊ ဘယ္လိုလုပ္ရပါ့မလဲ။

A – ေခ်ာင္းဆိုးရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကိုရွာၿပီးကုမွ ေပ်ာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။

Q – ေခ်ာင္းဆိုးရင္ ဘယ္လိုဆိုးပါသလဲ။
A – ေခ်ာင္းဆိုးပံုကိုၾကည့္ၿပီးေရာဂါကိုခန္႔မွန္းလို႔ရပါတယ္။
(က) ေခ်ာင္းဆိုးရင္ အေျခာက္ဆိုးတာရွိပါတယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာတယ္၊ အသံဝင္တတ္တယ္၊ ခြ်ဲသံမၾကားရပါ၊ အဲဒီလိုေခ်ာင္းဆိုရင္ေတာ့ လည္ေခ်ာင္းထဲယားက်ိက်ိျဖစ္ၿပီးဆိုးတတ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ငါးရက္ တစ္ပတ္ဆိုေကာင္းသြားတတ္ပါတယ္။
(ခ) ေခ်ာင္းဆိုးရင္ ခြ်ဲသံႏွင့္ဆိုးျခင္း၊ ႏွာေစးတာႏွင့္ စတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုးရင္ေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ လည္ေခ်ာင္းမွတစ္ဆင့္ အဆုတ္ထဲပိုးဝင္လို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တစ္ပတ္ ၁၀ရက္ၾကာတတ္ပါတယ္။ သူ႕ဟာသူေကာင္းဖို႔ ခက္တယ္။ ဆရာဝန္ႏွင့္ျပသဖို႔ လိုပါတယ္။
(ဂ) ခြ်ဲသံႏွင့္ ေခ်ာင္းဆိုးရာတြင္ တစ္ခါတစ္ရံရင္က်ပ္သံပါလာတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ ေလျပြန္ေရာင္ၿပီးအဆုတ္ေတြပါ ေရာင္လာျခင္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ၁၀ ရက္ေက်ာ္ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဆရာဝန္ႏွင့္ ေသခ်ာျပၿပီးကုရမွာျဖစ္ပါတယ္။
(ဃ) ေခ်ာင္းဆိုးရင္လည္း ခြ်ဲသံႏွင့္ဆိုးမယ္၊ ေခ်ာင္းမဆိုးတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္းအသက္ရွဴရင္ တရႊီရႊီႏွင့္ ျမည္ေနရင္ေတာ့ ကေလးငယ္သည္ ရင္က်ပ္ေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ရင္က်ပ္တဲ့ မ်ိဳးရိုးလည္းရွိမယ္၊ ရင္မက်ပ္ခင္ အစမွာနံနက္ေစာေစာေခ်ာင္းထထဆိုးမယ္ဆိုရင္ ပန္းနာရင္က်ပ္ ျဖစ္ဖို႔ရန္အတြက္အစပဲမို႔ တစ္ခ်ိန္မွာပန္းနာရင္က်ပ္ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ အသက္ရွဴႏွဳန္းဘယ္ေလာက္ျမန္လဲ၊ အသက္ရွဴစဥ္ ရင္ဘတ္ေအာင့္ ခ်ိဳင့္ဝင္မွဳ ရွိမရွိ၊ ႏို႔စို႔ႏိုင္မႏိုင္၊ စကားေျပာႏိုင္၊ မႏိုင္ၾကည့္ၿပီးေရာဂါအတိမ္အနက္ ခြဲျခားၿပီးေဆးကုသရမွာျဖစ္၍ နီးရာဆရာဝန္ႏွင့္ ျပသဖို႔လိုပါတယ္။ ေဆးၿမီးတုႏွင့္ မကုသင့္ပါ။
(င) ေခ်ာင္းတစ္ခါဆိုးရင္ ၁၀ခါထက္မနည္း အဆက္မျပတ္ဆိုးၿပီးတစ္ေန႔ကိုတစ္ခါႏွစ္ခါေလာက္ပဲဆိုးတဲ့ေခ်ာင္းမ်ိဳးလည္းရွိပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးၿပီးရင္ အန္ထြက္တတ္ပါတယ္။ ကေလးအသက္ငယ္ရင္ ေခ်ာင္းဆိုးၿပီးအသက္ရွဴရပ္သြားတာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တစ္ခါ ေခ်ာင္းဆိုးရင္ အဆက္မျပတ္ညွစ္ၿပီးအရွည္ႀကီးဆိုးရတဲ့အတြက္ မ်က္လံုးထဲေသြးေျခဥတာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုေခ်ာင္းဆိုးျခင္းကေတာ့ ျမန္မာေတြေျပာတဲ့ ‘ရက္ ၁၀၀ ေခ်ာင္း’ သို႔မဟုတ္ ‘ၾကက္ညွာေခ်ာင္းဆိုး’ ပါပဲ။ ရက္ ၁၀၀ ျပည့္မွ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္တတ္ပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးသက္သာေအာင္ပဲလုပ္လို႔ရပါတယ္။ ၾကက္ညွာေခ်ာင္းဆိုးမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေဆးထိုးျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။
(စ) ေခ်ာင္းရက္ရည္ဆိုးျခင္း (သံုးပတ္) ထက္ေက်ာ္ေအာင္ ေခ်ာင္းဆိုးၿပီးညေနပိုင္းဖ်ားမယ္၊ အစာမစား၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တျဖည္းျဖည္းေလ်ာ့လာရင္ ကေလးမွာ ျဖစ္တတ္ေသာတီဘီေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိပါတယ္။
(ဆ) တစ္ခါတစ္ရံေခ်ာင္းရက္ရွည္ဆိုးၿပီးဖ်ားတဲ့အျပင္ အသက္ရွဴတဲ့အခါ ပါးစပ္ကအနံ႔နံ႔ရင္ (ျပည္နံ႔)လိုရရင္ ေလျပြန္ေခ်ာင္းထဲပစၥည္းတစ္ခုခုဝင္ရာမွ အဆုတ္တြင္ ျပည္တည္နာျဖစ္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၎ကေလးေတြမွာေတာ့ အစာစားၿပီးသီးသြားတာ၊ တစ္ခါတစ္ရံပစၥည္းေသးေသးေလးေတြ ကိုက္ကစားရာမွ ဝင္သြားတာ၊ ေအာက္ပိုင္းေလျပြန္အထိေရာက္သြားရင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အဆုတ္ထဲ ျပည္တည္တာကပိုးေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
(ဇ) တခ်ိဳ႕ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းကvirusပိုးတစ္မ်ိဳးေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုး ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ပတ္အတြင္းေပ်ာက္တတ္ပါတယ္။

Q – ေခ်ာင္းဆိုးရင္ ဘယ္လိုကုရပါ့မလဲ။
A – ရိုးရိုးေခ်ာင္းဆိုးတာအတြက္ကကုရတာလြယ္ပါတယ္။ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးဆိုရင္ ႏွာေစးတာအရင္ေပ်ာက္ေအာင္ antihistamine ဥပမာဘာမီတြန္ေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးတိုက္ရင္ ႏွာေစးေကာင္းသြားရင္ ေခ်ာင္းဆိုးလည္းသက္သာေပ်ာက္ကင္းသြားမွာပါ။ ေခ်ာင္းဆိုးတိုင္း antibiotic ပိုးသတ္ေဆးတိုက္စရာမလိုပါ။ ရိုးရိုးႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးျခင္းကေတာ့ တစ္ပတ္ေလာက္ဆိုသူ႕ဟာသူေပ်ာက္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွာေစးတာအရင္ေကာင္းေအာင္လုပ္ရင္ ေပ်ာက္သြားမွာပါ။
အေအးမိတာေၾကာင့္ဆိုရင္ ေႏြးေႏြးထားေပးပါ။ ေရေႏြးေႏြးေလးတိုက္ပါ။ ေခ်ာင္းဆိုးတာတစ္ပတ္ထက္ ေက်ာ္လာရင္ေတာ့ antibiotic ပိုးသတ္ေဆးတိုက္ရေတာ့မွာမို႔ နီးစပ္ရာဆရာဝန္ႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၿပီးေဆးကုသမွဳ ခံယူသင့္ပါတယ္။
ေခ်ာင္းဆိုးတာသံုးပတ္ထက္ေက်ာ္ရင္ေတာ့ ဓာတ္မွန္ရိုက္ဖို႔၊ ေဆးစစ္မွဳေတြ လုပ္ရေတာ့မွာမို႔ ကေလးအထူးကုဆရာဝန္မ်ားႏွင့္ ျပသ၍ ကုသမွဳခံယူသင့္ပါတယ္။ ေဆးၿမီးတိုမ်ားႏွင့္ မကုသသင့္ပါ။ ေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတဲ့အတိုင္းသူ႕ေရာဂါႏွင့္သူေဆးေပးကုသရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးတစ္ေယာက္မွာျဖစ္တဲ့ ေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါႏွင့္ ေနာက္တစ္ေယာက္မွာ ျဖစ္တဲ့ေရာဂါ တူခ်င္မွတူပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ့္ကေလးေရာဂါ ဒီေဆးႏွင့္ ေပ်ာက္ေပမယ့္ ေနာက္ကေလးတစ္ေယာက္အတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ေဆး ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မွာမို႔ ပိုးသတ္ေဆး Antibiotic မ်ားကိုလက္ဆင့္ကမ္းညႊန္ၾကားမွဳမလုပ္သင့္ပါဘူး။ ဆရာဝန္ႏွင့္ ျပသၿပီးမွသာပိုးသတ္ေဆးမ်ားသံုးသင့္ပါတယ္။ ရိုးရိုးေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးကေတာ့ တိုက္လို႔ရပါတယ္။

Q – ေခ်ာင္းဆိုးေနေသာကေလးဘယ္အခ်ိန္ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ယူဆရမလဲ။
A – ေခ်ာင္းဆိုးေနေသာကေလးအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိေသာလကၡဏာမ်ား…
-ေခ်ာင္းဆိုးေနတဲ့ကေလးဟာလသားအရြယ္ဆိုရင္၊ ႏို႔မစို႔ႏိုင္ရင္၊ နည္းနည္းႀကီးတဲ့ ကေလးကေတာ့ အရည္မေသာက္ႏိုင္ရင္၊
-အသက္ရွဴေသာအခါ ရင္ဘတ္ေအာင့္တိုင္းခ်ိဳင့္ခ်ိဳင့္ဝင္သြားရင္
-ကေလးငယ္ကအဖ်ားႀကီးၿပီးပိုေနမေကာင္းျဖစ္လာရင္ မွိန္းေနၿပီး အႏွိဳးရခက္ေနရင္
-ကေလးငယ္သည္ တက္ခ်င္သလိုမ်က္စိအေပၚလန္ျခင္း (Impending fit) တက္ျခင္းမ်ားျဖစ္ရင္၊
-ကေလးငယ္ အသက္ရွဴရင္ ကေလးငယ္ဆီမွ လည္ေခ်ာင္းအစ္ဆို႔သံ (Stridor) ၾကားရရင္၊
-အစာ၊ ေရမဝင္ဘဲ ႏို႔စို႔သမွ် အန္၊ စားသမွ် အန္ေနရင္ အေရးႀကီးၿပီးကေလးတြင္ အသက္အႏၱရာယ္ရွိတာေၾကာင့္ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းသို႔ အျမန္ဆံုးပို႔ပါ။

Q – ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္ရင္ ေကာင္းမလဲ။
A – ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းမျဖစ္ေအာင္ အေရးအႀကီးဆံုးကအေအးမမိေအာင္ ႏွာမေစးေအာင္ ကေလးကိုရာသီဥတုအလိုက္ ဝတ္စားေပးရပါမယ္။ ေအးရင္ ရင္ပတ္ေႏြးေအာင္ အက်ၤ ီထူထူဝတ္ေပးပါ။
-ပူအိုက္ၿပီးေခြ်းသိပ္ထြက္ရင္ ေခြ်းသုတ္ၿပီးအက်ၤ ီစိုကိုလဲေပးပါ။ ခ်ည္အက်ၤ ီပါးပါးဝတ္ေပးပါ။ ေခြ်းေအးမမိပါေစႏွင့္။
-တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးမ်ားကိုလိုအပ္ေသာကာကြယ္ေဆးမ်ား ျပည့္စံုေအာင္ထုိးထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
-ကေလးမ်ားငယ္ရြယ္စဥ္ သိတတ္ေသာအရြယ္မွစ၍ ေခ်ာင္းဆိုးရင္ အဝတ္ႏွင့္ပိတ္ၿပီးဆိုးရန္ သင္ၾကားေပးထားရပါမယ္။ ဒါမွသူမ်ားကိုေရာဂါမကူးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
-ဖုန္ထူထပ္ေသာေနရာမ်ားသို႔သြားရင္ ႏွာေခါင္းႏွင့္ပါးစပ္ကိုအဝတ္ႏွင့္ အုပ္ထားသင့္ပါတယ္။
-ေခ်ာင္းဆိုးတဲ့အခါ သလိပ္ခြ်ဲထုတ္တတ္ေသာကေလးမ်ားကိုခြက္တစ္ခုထဲေသခ်ာေထြးထုတ္ၿပီးစြန္႔ပစ္တတ္ေအာင္ သင္ထားေပးရပါမယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ကေလးမ်ားဟာသလိပ္မဟပ္တတ္ပါ။ ေခ်ာင္းဆိုးမွ သလိပ္တက္လာရင္ မ်ိဳခ်တာမ်ားပါတယ္။
-ကေလးငယ္မ်ားကိုလူထူထပ္ေသာပြဲလမ္းသဘင္မ်ားသို႔ မေခၚေဆာင္သြားသင့္ပါဘူး။ လူႀကီးေတြဆီကေရာဂါမ်ားကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။
-အခိုးအေငြ႔၊ အေညွာ္နံ႔၊ ေဆးလိပ္ေငြ႔၊ စက္ရံုမ်ားမွ အေငြ႕မ်ား၊ ျခင္ေဆးေခြနံ႔မ်ား၊ ဘိလပ္ေျမမွဳန္႕မ်ား၊ ထံုးမွဳန္႔မ်ားစသည့္ အေငြ႕မ်ားပိတ္ေလွာင္ေနေသာေနရာမ်ား၌ ကေလးငယ္မ်ားကိုမထားသင့္ပါ။၎အေငြ႕အမွဳန္႔ေတြေၾကာင့္ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
-ရင္က်ပ္ေရာဂါရွိေသာကေလးမ်ားကို ၎တို႔ႏွင့္မတည့္ေသာအစားအစာ (ဥပမာ-ပင္လယ္စာ၊ ပုစြန္ဥ) အနံ႔၊ အေငြ႔ (ဥပမာ- ျခင္ေဆးနံ႔၊ စူးရွေသာေရေမႊးနံ႔)၊ ပစၥည္း (ဥပမာ – တိရစာၦန္ေမႊး၊ ငွက္ေခ်း)
-ကေလးငယ္မ်ားကိုထမင္းဝါးၿပီးခြံ႕ေကြ်းျခင္း၊ လူႀကီးေသာက္ထားၿပီးေသာအရည္ကိုတိုက္ေကြ်းျခင္း၊ စုပ္ပိုက္ျဖင့္ လူႀကီးပါးစပ္ထဲမွ ပိုးမႊား၊ အခ်င္းခ်င္းဆီမွ ပိုးမႊားမ်ားကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။
အထက္ပါအေမးအေျဖမ်ားကိုဖတ္ရွဳၿပီးေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါ ကင္းေဝးႏိုင္ပါေစ။

ေဒါက္တာ အိအိခင္(ကေလး)

#BabiMildMyanmar မွ တင္ဆက္သည္။