မိခင္မ်ားတြင္ ႏိူ႕အံုပံုမွန္ထက္တင္းနာျခင္း ( Breast engorgement)

နို႔တိုက္မိခင္ေတြမွာ ႏိူ႕တိုက္ခါနီး၊ ႏိူ႕ရည္ ျပည့္လာတဲ့အခါ ႏိူ႕အံုတင္းတယ္တယ္ဆိုတာ မ်ားေသာအားျဖင့္ပံုမွန္ပါပဲ
ဒါေပမယ့္ တခါတေလမွာ ပံုမွန္ထက္ပိုတင္းၿပီး နာက်င္ၿပီးႏူိ့လည္းမထြက္တဲ့အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ႏူိင္ပါတယ္# ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တာလဲ?
၁ ႏိူ႕တိုက္ခ်ိန္ ျခားလြန္းျခင္း
၂ ႏိူ႕တိုက္ခ်ိန္တိုလြန္းျခင္
၃ ႏိူ႕တိုက္ၿပီးခ်ိန္ ႏိူ႕ရည္အမ်ားႀကီးက်န္ေနေသးျခင္း#ဘယ္အခါပံုမွန္မဟုတ္ဘူး (breast engorgement)လို႔ ေျပာမလဲ?
၁ ႏိူ႕အံု ပူေနမယ္၊ ေျပာင္တင္းေနမယ္၊ အရမ္းနာမယ္
၂ ႏိူ႕ေကာင္းေကာင္းလည္းမထြက္ဘူး
၃ ကေလးလည္းစို႔ဖို႔အဆင္မေျပဘဴ
၄ အဖ်ားေငြ႕ေငြ႕ရွိမယ္

# မျဖစ္ေအာင္ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ?
၁ အခ်ိန္မွန္ ႏိူ႕တိုက္ပါ
၂ ကေလးဝတဲ့အထိတိုက္ပါ၊ အခ်ိန္သတ္မွတ္ၿပီး မတိုက္ပါႏွင့္
၃ ႏိူ႕ရည္ျပည့္လာၿပီဆို ခ်က္ခ်င္းတိုက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ညွစ္ၿပီးသိမ္းပါ
၄ တိုက္နည္းမွန္ကန္စြာ တိုက္ပါ (ကိုယ္တိုက္ပံုတိုက္နည္းမွန္မမွန္ ဆရာဝန္မ်ား၊ သားဖြားဆရာမမ်ားကို ကိုယ္ႏိူ႕တိုက္ေနတာကို ျပၿပီး အၾကံဥာဏ္ေတာင္းႏူိင္ပါတယ္)
၅ ၂၄ နာရီမွာ ၈ ႀကိမ္ ႏွင့္ အထက္ တိုက္သင့္ပါတယ္

# ျဖစ္ခဲ့လ်ွင္ဘာေတြလုပ္ႏူိင္လဲ?
၁ ႏိူ႕တိုက္ခ်ိန္မွာ အတြင္းခံေဘာ္လီကိုလံုးဝခ်ြတ္ႏူိင္ရင္ပိုေကာင္းပါတယ္
၂ ႏိူ႕အံုေပၚကို ႏိူ႕မတိုက္ခင္ ခပ္ေႏြးေႏြး အဝတ္တစ္ခုခု တင္ေပးပါ
၃ ခဏခဏတိုက္ေပးပါ
၄ ႏိူ႕တိုက္ေနစဥ္ ႏိူ႕အံုကို အသာႏွိပ္ေပးႏူိင္ပါတယ္
၅ ကေလးႏိူ႕ဝၿပီးတဲ့အခ်ိန္ ႏိူ႕အံုဆက္တင္းေနေသးလ်ွင္ က်န္တာကို ညွစ္ထုတ္ၿပီးသိမ္းႏူိင္ပါတယ
၆ ကေလးကဘယ္လိုမွ တင္းၿပီးနာေနတဲ့ ႏိူ႕အံုကို မစို႔ႏိူင္ဘူးျဖစ္ေနလ်ွင္ ႏိူ႕အနည္းငယ္ႀကိဳၿပီး ညွစ္ထုတ္တာမ်ိဳး၊ ညွစ္ထားၿပီးႏိူ႕ဘူးနွင့္ တိုက္တာမ်ိဳး စသျဖင့္ လုပ္ႏူိင္ပါတယ္
၇ အရမ္းတိုက္ရ ညွစ္ရခက္ေနလ်ွင္ “Reverse Pressure Softening” လို႔ေခၚတဲ့ ႏိူ႕သီးေခါင္းေအာက္ဘက္က ႏိူ႕ရည္မ်ားကိုေနာက္ဘက္တြန္းပို႔ျခင္းျဖင့္ အနည္းငယ္ ေပ်ာ့ေျပာင္းေအာင္ လုပ္ႏူိင္ပါတယ္
(ပံုေတြ ၾကည့္ပါ) ၁ မိနစ္ကေန ၃ မိနစ္ထိ လုပ္ေပးႏူိင္ပါတယ္
၈ ႏို႔တိုက္ၿပီးလ်ွင္ ႏို႔အံုကို အေအးပတ္ျပန္ကပ္ေပးပါ (မွတ္ခ်က္ ။ မတိုက္ခင္ အေႏြးပတ္၊ တိုက္ၿပီး အေအးပတ္)
၉ အရမ္းနာက်င္လ်ွင္Paracetamolေလာက္ေသာက္ႏူိင္ပါတယ္

ဒီအေျခအေနကေန တဆင့္တက္ ဆိုးလာလ်ွင္ေတာ့ Mastitis လို႔ ေခၚတဲ့ႏိူ႕အံုေရာင္ရမ္းျခင္း ၊ အဲ့ဒီကမွတဆင့္ Breast abscess လို႔ေခၚတဲ့ ႏိူ႕အံုျပည္တည္နာေတြျဖစ္လာႏိူင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အေပၚကအခ်က္ေတြနဲ့မသက္သာလ်ွင္ နီးစပ္ရာ သားဖြားဆရာမ၊ ဆရာဝန္ ႏွင့္ျပပါ။

နို႔တိုက္မိခင္မ်ား အဆင္ေျပစြာ သားသားမီးမီးမ်ားကို နို႔ခ်ိဳတိုက္ေက်ြးႏူိင္ၾကပါေစ။

# သိမ့္သိမ့္ေဇာ္ ( Child Health Myanmar page)
Reference:
Victoria breastfeeding guidelines
Australian breastfeeding association
Google images