အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ (၃) ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ကစတင္ၿပီး ေမြးကာစရင္ေသြးငယ္ေလးေတြကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္တဲ့ေနရာမွာ စာဖတ္ျပတဲ့အစီအစဥ္ကို ထည့္သြင္းက်င့္သံုးလာခဲ့ၾကပါတယ္။
အလြန္ႏုနယ္တဲ့ အရြယ္ကတည္းကစတင္ၿပီး ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြကို စာဖတ္ျပတာဟာ အေရးႀကီးတဲ့လုပ္ေဆာင္မႈတစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ ကေလးအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးေတြက ရင္ေသြးမိဘေတြကို တိုက္တြန္းလမ္းညႊန္လ်က္ရွိပါတယ္။
ရင္ေသြးငယ္ေလးကို ေပါင္ေပၚတင္ၿပီး ပံုျပစာအုပ္ေတြဖတ္ျပျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးရလဒ္ကို ေလ့လာတဲ့သူေတြဟာ MRI လို႔ေခၚတဲ့ သံလိုက္စက္ကြင္းဓာတ္မွန္ေတြကို အသံုးျပဳၿပီး ေလ့လာခဲ့ၾကတာပါ။ အသက္အရြယ္အလိုက္ သင့္ေတာ္တဲ့ ပံုျပင္ေတြကိုေျပာျပၿပီး နားေထာင္ေနတဲ့ (အသက္ ၃ ႏွစ္ကေန ၅ ႏွစ္အရြယ္အတြင္းရွိတဲ့) ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြရဲ႕ ဦးေႏွာက္လႈိင္းေတြကို တိုင္းတာ၊ သုေတသန ျပဳခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ပံုျပင္ဖတ္ျပတာကို မ်ားမ်ားနားေထာင္ရတဲ့ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြရဲ႕ ဦးေႏွာက္ဘယ္ဖက္ျခမ္း၊ parietal-temporal-occipital association cortex ေနရာမွာ ဦးေႏွာက္လႈိင္းေတြ တက္ၾကြလႈပ္ရွားေနတာကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒီေနရာဟာ အသံနဲ႔ အျမင္အာရံုေတြကို ပံုေဖာ္ေပးတဲ့ ဦးေႏွာက္အစိတ္အပိုင္းေနရာျဖစ္ပါတယ္။
အသက္ႀကီးလာတဲ့ ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြ စာဖတ္တဲ့အခါမွာလည္း ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အဲဒီအစိတ္အပိုင္းမွာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားမႈေတြကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ေမြးကာစရင္ေသြးငယ္ေလးေတြမွာ စာအုပ္ကို မျမင္ရေပမယ့္ စာဖတ္ျပေနတာကိုၾကားရံုနဲ႔ အသံနဲ႔အျမင္အာရံုကို ပံုေဖာ္ေပးတဲ့ ဦးေႏွာက္အစိတ္အပိုင္းေတြဟာ သိသိသာသာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ကေလးေပါက္စေလးေတြ ပံုျပင္နားေထာင္ေနတဲ့အခါ ပံုျပင္ထဲမွာပါတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို စိတ္ထဲမွာ ပံုေဖာ္ၾကည့္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဥပမာ – ဖားကေလးဟာ သစ္ကိုင္းေျခာက္ေပၚကို ခုန္ေက်ာ္သြားတယ္လို႔ ေျပာလိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ငါ ဖားကေလးတစ္ေကာင္ေတြ႕ဖူးတယ္။ သစ္ကိုင္းေျခာက္ကိုလည္းေတြ႕ဖူးတယ္။ ဖားက သစ္ကိုင္းေျခာက္ကို ခုန္ေက်ာ္သြားတဲ့ပံုဟာ ဘယ္လိုပံုမ်ားျဖစ္မလဲ။ စသည္ျဖင့္ ပံုေဖာ္စဥ္းစားေနေလ့ရွိပါတယ္။
စာအုပ္၊ ပံုျပင္ေတြ ဖတ္ျပတာကို မ်ားမ်ားနားေထာင္ရေလေလ ဦးေႏွာက္စြမ္းရည္ေတြ တိုးတက္လာၿပီး ဆက္စပ္ေတြးေခၚစဥ္းစားႏုိင္စြမ္းနဲ႔ မွတ္မိႏုိင္စြမ္းေတြ ျမင့္မားလာေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ပံုရိပ္ေတြကို အေတြးထဲမွာ ပံုေဖာ္ႏိုင္စြမ္းေတြ တိုးတက္လာတဲ့အခါ ပံုမပါတဲ့စာအုပ္ေတြကို ျမန္ျမန္ဖတ္ရႈလာႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ စာဖတ္၀ါသနာပါသူေတြ၊ စာဖတ္ႏုိင္စြမ္းေကာင္းမြန္တဲ့သူေတြ ျဖစ္လာၾကပါတယ္။
ကာတြန္းပံုျပင္စာအုပ္ေတြကို ဖတ္ျပျခင္းဟာ Creativity လို႔ေခၚတဲ့ ဆန္းသစ္တီထြင္ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းကို တိုးတက္ေစၿပီး ဖန္သားျပင္ကရတဲ့ ေဖ်ာ္ေျဖမႈေတြကေတာ့ ဆန္းသစ္တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းကို မရရွိေစဘူးလို႔ ေလ့လာသူေတြထဲမွာပါတဲ့ ေဒါက္တာဟတ္ဆန္က ေျပာပါတယ္။
ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြကို ဗီဒီယိုၾကည့္ရႈေစတဲ့အခါ ဇာတ္လမ္းတစ္ခုလံုးကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေတြ႕ျမင္ေနရတဲ့အတြက္ ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြရဲ႕ ပံုေဖာ္စိတ္ကူးယဥ္မႈကို ရပ္တန္႔သြားေစပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြရဲ႕ ပံုေဖာ္စိတ္ကူးၾကည့္မႈစြမ္းရည္ကို ေပ်ာက္သြားေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လုပ္မိေနၿပီလား။ ဗီဒီယိုေတြဟာ ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပံုေဖာ္စိတ္ကူးႏုိင္မႈစြမ္းရည္ကိုေတာ့ ေပ်ာက္ဆံုးသြားေစပါတယ္။
ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြရဲ႕ စိတ္ကူးပံုေဖာ္ႏိုင္စြမ္းနဲ႔ ဆန္းသစ္တီထြင္ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းေတြကို မေပ်ာက္ပ်က္ေစဖို႔အတြက္ စာဖတ္ျပဖို႔လိုပါတယ္။ ေမြးကာစအရြယ္ကတည္းက ပံုျပင္ေတြကို ဖတ္ျပေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးေပါက္စေလးေတြျဖစ္လာတဲ့အခါမွာလည္း ဗီဒီယိုၾကည့္ရႈတာေတြကို ေရွာင္က်ဥ္ေစၿပီး ပံုျပင္ေတြကို မ်ားမ်ားဖတ္ျပရပါမယ္။ ပံုျပင္ဖတ္ျပတဲ့အေလ့အက်င့္ကို ေမြးျမဴရင္း စိတ္ကူးပံုေဖာ္ႏုိင္စြမ္းနဲ႔ ဆန္းသစ္တီထြင္ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းေတြကို ျမွင့္တင္ၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့အမူအက်င့္ေတြကိုပါ ရရွိေစႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
Ref: https://well.blogs.nytimes.com/2015/08/17/bedtime-stories-for-young-brains/