အဆီကေပးေသာ ကေလးက်န္းမာေရး

🌺ဆရာတို႔က အဆီအဆိမ့္ မစားနဲ႔ေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဆီက လူအတြက္မရွိမျဖစ္ လိုအပ္တယ္လည္းေျပာတယ္။ ဘာကိုယုံရမလဲ ဆရာ။ ခုတမ်ိဳး ေတာ္ၾကာတမ်ိဳးေတာ့ မလုပ္နဲ႔ေလ ဆရာ။

🌺ကြ်န္မကေလး အသက္ ၁နွစ္ျပည့္ၿပီ။ ဆရာဝန္က ေဖာ္ျမဴလာတိုက္တာ ရပ္ခိုင္းၿပီး ႏြားနို႔စတိုက္ေတာ့လို႔ေျပာတယ္။ အဆီအျပည့္ပါတဲ့ full cream milk (whole milk)တိုက္ရမလား। အဆီေလ်ာ့ေအာင္လုပ္ထားတဲ့ light milk (low fat milk)တိုက္ရမလား။ အဆီထုတ္ထားတဲ့ skim milk(nonfat milk ) တိုက္ရမလား။ သမီးအေဖကိုေတာ့ သူ႔ဆရာဝန္က skim milk ေသာက္လို႔ေျပာတယ္။ skim milk တိုက္လိုက္ရင္ calcium နည္းသြားမလား မသိဘူး။

🌺ကြ်န္ေတာ့တို႔အိမ္မွာ စားအုန္းဆီမသံုးဘူး။ က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းဘူးေလ။ ပဲဆီ। ေနၾကာဆီ ပဲသံုးတယ္။ မိန္းမေရ မေန႔က ၾကက္ေၾကာ္ထားတဲ့ ပဲဆီေလး ျပန္သံုးၿပီး အာလူးေလး ေၾကာ္ေပးပါဦး။

အဲဒီစကားေလးေတြကို ဖတ္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္ဘာေျပာခ်င္တယ္ဆိုတာကို ေအာက္ပါအဆီ မွတ္စုေလးအရင္ဖတ္ပါ။ၿပီးလွ်င္ သေဘာေပါက္သြားပါလိမ့္မည္။

📕အဆီမွတ္စု
———-
အဆီဓာတ္သည္ က်န္းမာေရး। အာဟာရအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္သည္။ ဘာေၾကာင့္လဲ?

➡️လူသား၏ကိုယ္ခႏၶာတခုလံုးသည္ ဆဲလ္ဆိုေသာ ယူနစ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထား၏။ ထိုဆဲလ္မ်ား၏ နံရံမ်ားကို အဆီမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။
➡️မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ ဗီတာမင္ A, D, E, K မ်ားကို အူးလမ္းေၾကာင္းထဲမွ ေသြးထဲသို႔ စုပ္ယူရန္ အဆီဓာတ္လိုအပ္၏။
➡️ကိုယ္ခႏၶာထဲ၌ အေရးပါေသာ ေဟာ္မုန္းမ်ား ထုတ္လုပ္ဖို႔ အဆီဓာတ္ လိုအပ္သည္။
➡️ကိုယ္ခႏၶာႀကီးထြားဖို႔ လိုအပ္ေသာစြမ္းအင္ကို အဆီဓာတ္က လည္း ေပးသည္။ အထူးသျဖင့္ ၂-နွစ္ေအာက္ကေလးမ်ားက ႀကီးထြားနွုန္း အျမန္ဆံုး အခ်ိန္ျဖစ္၍ အဆီဓာတ္က ခ်ိဳ႕တဲ့လို႔မရ။

📗အဆီဓာတ္ ဘယ္နွစ္မ်ိဳးရွိသလည္း။ အဆီဓာတ္အမ်ိဳးအစား အားလုံးက က်န္းမာေရးအတြက္ သင့္ေတာ္ပါသလား?

အဓိက ၄-မ်ိဳးရွိသည္။

❇️၁။ ျပည့္ဝဆီ (saturated fat )
-က်န္းမာေရးအတြက္မေကာင္းပါ။ မေကာင္းေသာအဆီဟုမွတ္ပါ။ ဥပမာ- အမဲဆီ ဝက္ဆီမ်ား। စားအုန္းဆီ। ေထာပတ္। cream। vegetable oil ဆိုၿပီးေရးထားေသာ မည္သည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားမွ ထုတ္ထားမွန္းမသိသည့္ အဆီမ်ား। ထိုအဆီမ်ားကိုအေျခခံၿပီး ထုတ္ထားေသာ margarines မ်ား။
-ေရွာင္ပါ။ ေလ်ာ့ပါ။ အသားဟင္းခ်က္ရာ၌ အဆီဖတ္ေတြထုတ္ၿပီးခ်က္ပါ။ မနွေျမာပါနဲ႔။ ကေလးမ်ားႀကိဳက္သည့္ အစားအစာမ်ားတြင္ saturated fat မ်ား အရမ္းပါတတ္သည္။ ဥပမာ- ဘီစကစ္। ေခ်ာကလက္।ဒိုးနပ္। ဟမ္ဘာဂါ( တခါတေလပဲ ေကြ်းပါ) စသျဖင့္။

❇️၂။ မိုနို-မျပည့္ဝဆီ ( monounsaturated fat)
-က်န္းမာေရးအတြက္ေကာင္း၏။ ဥပမာ-ပဲဆီ।canola oil। သံလြင္ဆီ। canola သို႔ olive oil ကိုအေျခခံထားေသာ margarines spread မ်ား
-စားပါ။ ဟင္းခ်က္ရာ၌ သံုးပါ။

❇️၃။ ပိုလီ-မျပည့္ဝဆီ ( polyunsaturated fat)
ပိုလီ-မျပည့္ဝဆီကို အိုမီဂါ-၃ နွင့္ အိုမီဂါ-၆ ( omega-3 and omega-6 )ဟု ထပ္ခြဲသည္။
-က်န္းမာေရးအတြက္ေကာင္းသည္။ ဥပမာ- ေနၾကာဆီ।ေျပာင္းဖူးဆီ। soy bean oil। cottonseed oil। ထိုအဆီမ်ားကို အေျခခံထားေသာ margarines မ်ား စသျဖင့္။

❇️၄။ ပံုေျပာင္းဆီ ( trans fat )
အေပၚမွာ ေျပာထားတဲ့ အဆီ ၃-ခုသည္ မီးျပင္းျပင္းကို အၾကာႀကီး ေသာ္လည္းေကာင္း। ခဏခဏေသာ္လည္းေကာင္း ထိေတြ႕လွ်င္ ပံုေျပာင္းဆီ (trans fat) ဆိုၿပီး မေကာင္းေသာ အဆီတခ်ိဳ႕ ထြက္လာတတ္သည္။ ျပည့္ဝဆီကဲ့သို႔ သူလည္းက်န္းမာေရးအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိသည္။ ပြဲေစ်းတန္းက ပုစြန္ေၾကာ္ စားလို႔ေကာင္းပါသည္။ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္က အီၾကာေကြးလည္း အရသာရွိပါသည္။သို႔ေသာ္ တေနကုန္ ဒီဆီနဲ႔ပဲ ေၾကာ္ေန। ေနာက္ေန႔လည္း ေၾကာ္ၿပီးသားဆီကို ျပန္ေၾကာ္ဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ပိုင္းစားတဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ မေကာင္းေတာ့ပါ။ ဆီအရမ္းေခြ်တာတဲ့ေမေမေတြ। ဒါေလးေတာ့သတိထားေပါ့။

အဆီတို႔သည္စြမ္းအင္ျဖစ္၍ ဘယ္အဆီပဲစားစား ပိုလွ်င္ေတာ့ ဝိတ္တက္ၿပီး ဗိုက္႐ႊဲမွာေပါ့။ ဆရာဝန္ေတြက အဆီေတြ အရမ္းမစားနဲ႔။ ေလ်ာ့စားလို႔ပဲေျပာတာပါ။ မစားနဲ႔လို႔ မေျပာပါဘူး။

📙ႏြားနို႔က ဘာလဲ। ဘယ္လဲ?
ႏြားနို႔သည္ အာဟာရအရမ္းရွိေသာ စားေသာက္ကုန္ျဖစ္သည္။ အဆီဓာတ္လည္းပါ၏။ အသားဓာတ္လည္းပါ၏။ ကဆီဓာတ္လည္းပါသည္။ ကယ္လစီယမ္လည္း ႂကြယ္ဝ၏။ သို႔ေသာ္ သူ႔မွာပါတဲ့ အဆီဓာတ္က အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားေသာ ၁।၂।၃ အဆီအားလုံးပါ၏။ နံပါတ္(၁)က အမ်ားဆံုးပါ၏။အဲဒီေတာ့ ၁ ပါတာကို မႀကိဳက္၍ ျပဳျပင္ၾကေသာအခါ အဆီေလ်ာ့ထားေသာ low fat milk နွင့္ အဆီထုတ္ထားေသာ skim milk ဆိုၿပီးေပၚလာေတာ့သည္။ အဆီကိုပဲေျပာင္းထားျခင္းျဖစ္၍ အျခားပါဝင္ေသာ အာဟာရမ်ား အေပၚတြင္ မထိခိုက္ပါ။ အဆီေလ်ာ့သြား၍ အရသာလည္းေလ်ာ့သြားသည္။ဒီေနရာမွာ အေရးႀကီးတာ တစ္ခုကိုေျပာပါမည္။ ကေလးအသက္ ၁-နွစ္ျပည့္၍ ဆရာဝန္က ေဖာ္ျမဴလာကို ရပ္ခိုင္းၿပီး ႏြားနို႔တိုက္ခိုင္းေသာအခါ whole milk / full cream milk/မေျပာင္းထားေသာ/အဆီမထုတ္ထားေသာႏြားနို႔ကိုပဲ အသက္ ၂-နွစ္အထိတိုက္ေပးပါ။ အသက္ ၂-၅ နွစ္ကို အဆီေလ်ာ့ထားေသာ နို႔( light milk) ကိုတိုက္နိုင္သည္။ အဆီထုတ္ထားေသာ ႏြားနို႔ ( skim milk)ကို အသက္ ၅နွစ္ေက်ာ္မွတိုက္ပါ။ ရွင္းရွင္းေလး မွတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ အသက္ ၅-နွစ္အထိ အဆီမထုတ္ထားေသာ ပံုမွန္ ႏြားနို႔ကို ပဲတိုက္ေပးပါ။ တေန႔ကို ၅၀၀ml ထက္ေတာ့ မပိုပါေစနွင့္။

ေမတၱာျဖင့္
စုိးမိုးေက်ာ္( Child Health Myanmar Page)
Ref: NSW health, Australia
Photos: Google
www.childhealthmyanmar.com