ဂ်ီက်ေသာင္းက်န္းျခင္း (tantrum) ကို ဘယ္လို ေျဖရွင္းမလဲ?
|နည္းလမ္း(၂)
အေရးၾကီးဆုံးကေတာ့ ကေလးကို တု႕ံျပန္တဲ့ေနရာမွာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အရင္ဆုံး တည္ျငိမ္ေနဖို႕လိုပါတယ္။ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကို မိမိရဲ႕ (ကိုယ္ပိုင္)မေက်နပ္မႈ ၊ေဒါသေတြနဲ႕ ေရာေထြးျပီး အေျခအေနကို ပိုရႈပ္ေထြးေအာင္ မလုပ္မိေစဖို႕လိုပါတယ္။ ေဖေဖ ေမေမ တို႕ရဲ႕ တာဝန္က ကေလးကို သူတို႕ျဖစ္ခ်င္တာကို တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ ေအးေအးေဆးေဆး ေျပာတတ္ေစဖို႕ သင္ယူနိုင္ေအာင္ကူညီရမွာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတိေပးပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ကိုယ္ တိုင္လဲ တည္ျငိမ္ဖို႕လိုတာပါ။
မိဘ (ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္သူ) ရဲ႕အျပဳအမူေတြက ကေလးေတြအတြက္ အတုယူစရာ ဥပမာျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးကို ရိုက္တာ၊တင္ပါးကို ရုိက္ျပီး အျပစ္ေပးတာ ေတြက ျပႆနာမေျဖရွင္းနိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုရိုက္ျပီး ဆုံးမရင္ ” အင္အားသုံးတာ၊ အျပစ္ေပးတာေတြဟာ ဘာမွ မဟုတ္ဘူး၊ အိုေကတယ္” လို႕ ကေလးကို သင္ေပးတာနဲ႕ တူတူပါပဲ။ ေရရွည္မွာ မေကာင္းတဲ့ အမူအက်င့္မ်ား(negative behaviours)သာ ကေလးမွာ ျဖစ္လာမွာပါ။ အျမဲရိုက္ျပီးဆုံးမ ခံရတဲ့ အတြက္ သူသင္ယူလိုက္တာဟာ တစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ေကာင္းမြန္တဲ့ နည္းလမ္းနဲ႕ေျဖရွင္းစရာမလို
tantrum ကို ေျဖရွင္းရာမွာ ကေလး ဘာေၾကာင့္စိတ္မေက်နပ္သလဲေပၚ
တခါတေလေတာ့ ကေလးကို တစ္ျခား ဟာ တစ္ခုခုေျပာင္းလုပ္ျပီး အာရုံေျပာင္းေပးနိုင္ပါတယ္။
တကယ္လို႕ ကေလးက တစ္ခုခုကို မလိုခ်င္၊ မလုပ္ခ်င္လို႕ tantrum စျဖစ္တာဆိုရင္ တည္ျငိမ္စြာနဲ႕ ေဒါသမျဖစ္ေအာင္ေနပါ။ ဘာေၾကာင့္ ကေလးဟာ သူလိုခ်င္တာမရသလဲ ဆိုတာကို အမ်ားၾကီး ရွင္းျပမေနပါနဲ႕။ သူစိတ္တိုေနတဲ့ အခ်ိန္မို႕ ရွင္းျပေနတာေတြကို ေလာေလာဆယ္ သူနားထဲဝင္ဖို႕ ခက္ခဲနိုင္ပါတယ္။ သူယူလို႕ ရနိုင္မယ့္ ၊လုပ္လို႕ရနိုင္မယ့္ တစ္ျခားတစ္ခုခုေပးၾကည့္ပါ။ တစ္ျခားဟာ တစ္ခုခု ေျပာင္းလုပ္တာမ်ိဳး ျပဳလုပ္ပါ။
ေဒါသတၾကီး ပလုံးပေထြးေျပာေနတဲ့ ကေလးကို သူနဲ႕ တေျပးညီ ထိုင္ခ်ျပီး ေလသံတိုးတိုးေလးလုပ္ျပီး ” သားေဒါသၾကီးျပီးေျပာေနေတာ့ ေမေမ မၾကားရဘူး” လို႕ ေျပာၾကည့္ပါ။ ကေလးအမ်ားစု ဟာ အားလုံးကို သိခ်င္စိတ္ျပင္းျပပါတယ္။ ေမေမ တို႕ တိုးတိုးေလးေျပာတဲ့ အတြက္ သူတို႕ သိပ္မၾကားရပါဘူး။ ဒီေတာ့ သူတို႕ ၾကားခ်င္တဲ့ အတြက္ အာရုံစိုက္နားေထာင္ခ်င္လာတတ
Tantrum ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုရိုက္တတ္တဲ့ ကေလး၊ သူမ်ားကို ရိုက္တတ္တဲ့ကေလး ကို အႏၱရာယ္ကင္းျပီး လုံျခံဳတိတ္ဆိတ္တဲ့ ေနရာကို ေခၚသြားေရႊ႕သြားသင့္ပါတယ္။ သူစိတ္ေျပျပီး ျငိမ္သြားတဲ့အထိ ေစာင့္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ *(ဒီေနရာမွာ ကေလးကိုယ့္ဟာကို ရိုက္တာဟာ သူရဲ႕ စိတ္ခံစားခ်က္ကို ဘယ္လို ေျပာရမလဲ မသိလို႕ ကေလးဟာ ဒီလိုလုပ္တာပါ။ ဒီလိုရုိက္ရင္ လူၾကီးေတြကစိုးရိမ္ျပီး သူလိုခ်င္တာေပးလိုက္ရင္ သူဒီနည္းကို အျမဲသုံးေတာ့မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ကို ခိုင္ခိုင္ထားျပီး သူရုိက္ေနတာကို မသိသလိုေနပါ။ သူနာသြားတယ္ ဒါေပမယ့္ လူၾကီးက မသိသလိုပဲ ေနတဲ့ အတြက္ ေမေမ က ငါဒီလိုလုပ္လဲ ငါ့ကိုမေပးပါလားလို႕ တခါကေန နွစ္ခါဆို သူသိသြားပါလိမ့္မယ္။ )**အႏၲရာယ္ ရွိတဲ့ ပစၥည္္း သူ႕နားမရွိပါေစနဲ႕။ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ေနရာ မျဖစ္ပါေစနဲ႕။ ဒီနည္းဟာ ေစ်းထဲ၊လမ္းမွာ၊သူမ်ားအိမ္မ
ဥပမာ- ကေလးက လမ္းသြားေနရင္း သူသြားခ်င္တဲ့ ဘက္မသြားရလို႕ စျပီး ေသာင္းက်န္းတယ္ဆိုပါေတာ့။ သူ႕ကိုယ္သူရိုက္တယ္၊ အားမရေတာ့ ပလက္ေဖာင္းေပၚလွဲခ်တယ္။ ပလက္ေဖာင္းနဲ႕ ေခါင္းရိုက္မယ္။ လမ္းမဘက္ေျပးထြက္မယ္။ ေသခ်ာပါတယ္ ေမေမ စိတ္ပူ၊စိတ္ရႈပ္ ပ်ာယာခတ္မွာပါ။ ဒီလို လမ္းမွာ တအားေသာင္းက်န္းေနေတာ့ လႊတ္ထားလို႔မရ အႏၱရာယ္ ရွိလို႕ လြတ္တဲ့ လမ္းေဘးတစ္ေနရာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေခၚသြားျပီး သူ႕ကို ဒီအတိုင္းခဏ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ကေလးအမ်ားစုက အဖက္မခံဘဲ ရုန္းကန္တတ္ၾကပါတယ္။ အဖက္ခံတဲ့ ကေလးဆိုရင္ ဖက္ထားေပးပါ။* ဘာမွမေျပာပဲ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ဖက္ထားေပးပါ* ။ သူျငိမ္က်သြားမွ ဘာလို႕သြားလို႕မရတဲ့ အေၾကာင္း ေအးေအးေဆးေဆးရွင္းျပေပးနိုင
နည္းနည္းပိုၾကီးတဲ့ ၅- နွစ္ အထက္ ကေလးေတြကေတာ့ ဒီလို ဂ်ီက်၊ ထုရိုက္၊အာေခါင္ျခစ္ငိုတာေတ
ေက်ာင္းတက္တဲ့ အရြယ္ ကေလးဆိုရင္ေတာ့ အခန္းတစ္ခုထဲ ၊ဒါမွမဟုတ္ ေနရာ လြတ္တစ္ခုမွာ သူစိတ္ေအးေအာင္ အခ်ိန္ေပးျပီး ေနေစသင့္ပါတယ္။ ကေလးဟာ သူရဲ႕စိတ္ကို ထိမ္းခ်ဳပ္နိုင္တဲ့အထိ အဲဒီမွာေနဖို႕ေျပာပါ။ ဒီလို ေနခိုင္းတာဟာ ကေလးကို သူရဲ႕ ေဒါသေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ အေျခအေနရလဒ္ကို သူကိုယ္တိုင္ ထိေရာက္စြာခံစားသိနိုင္ဖို႕
အေျခအေနေအးသြားျပီး စိတ္ေအးသြားခ်ိန္( After tantrum)
စိတ္ေအးသြားတဲ့အထိေစာင့္ေနေ
ကေလးေတြဟာ ဂ်ီက်ျပီးရင္ စိတ္ေတြေပ်ာ့ျပီး အေခ်ာ့ခံခ်င္တတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႕ေသာင္းက်န္းတာဟာ သိပ္ျပီး ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ အမူအရာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာလဲ သူတို႕သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခုလို ကေလး တည္ျငိမ္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာေတ
**အထက္ပါနည္းလမ္းေတြကို သုံးေသာ္လည္း သက္သာအဆင္ေျပမလာဘဲ ေအာက္မွာေရးထားတဲ႕အခ်ိန္ေတြ
– မိမိဟာ ကေလးရဲ႕ ဂ်ီက်၊ေသာင္းက်န္း တာကို တုံ႕ျပန္တဲ့ အခါမွာ မၾကာခဏ ေဒါသထြက္မယ္၊ ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္မႈေတြ မရွိျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ဆရာဝန္/ နားလည္သူ နွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သင့္ပါတယ္။
– Tantrum ေၾကာင့္ ကေလးနဲ႕မိမိၾကားမွာ မေကာင္းတဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြ အမ်ားအျပား ျဖစ္လာေနတယ္။
– မိမိရဲ႕ အျပဳအမူအေပၚ (သို႕) ကေလးရဲ႕ အျပဳအမူအေပၚထူးျခားေနတယ္လို
– Tantrum ျဖစ္တဲ့ အၾကိမ္ေရပိုမ်ားလာရင္၊အခ်ိန
– ကေလးဟာ မၾကာခဏ သူ႕ကိုယ္သူနဲ႕ တျခားသူေတြကို အနာတရျဖစ္ေစရင္။
– ကေလးဟာ အလြန္မွ ဆန္႕က်င္ဘက္သေဘာေတြျဖစ္ရင္၊
ဆရာဝန္မွ က်န္းမာေရးစမ္းသပ္မႈမ်ားျပဳ
ကေလးေတြဟာ ၾကီးလာတာနဲ႕အမ်ွ သူတို႕ကိုယ္သူတို႕ထိမ္းခ်ဳပ
ေဖေဖ ေမေမတို႕ ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ မိသားစု ဘဝ မ်ား ပိုင္ဆိုင္နိုင္ၾကပါေစရွင္။
ေမတၱာျဖင့္
ယုငယ္( နီတိုးေလးေမေမ)
နည္းလမ္း(၁)
#နီတိုုးေလးေမေမ #ယုငယ္ #မိခင္ဘ၀
Ref; kidshealth.org
Photo; Internet.