ျဖည့္စြက္စာမဟုတ္ဘဲ ေရးခဲ့သမ်ွ ကေလးအေၾကာင္းေလးေတြ မ်ွေဝခ်င္ပါတယ္။

”႐ွက္တတ္တဲ့ကေလး”

ေဘဘီေလးေတြ အရြယ္မွာ ပတ္ဝန္းက်င္ကို စူးစမ္းေလ့လာၿပီး ျပံဳးခ်ိဳရီေမာေနတဲ့ ကေလးမ်ားဟာ ေတာက္ေတာက္ေျပးႏိုင္တဲ့ မတ္တပ္ေျပးအရြယ္ ေရာက္လာခ်ိန္မွာ မိသားစုနဲ႔ သူစိမ္းေတြကို ေသခ်ာခြဲျခားတတ္လာပါၿပီ။ ေဘဘီအရြယ္မွစ ေန႔ကေလးထိန္းေက်ာင္း child care မတက္ဘဲ မိခင္ သို႔မဟုတ္ ေစာင့္ေ႐ွာက္သူ တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႔ အိမ္မွာေနၿပီး အျပင္ေလာကနဲ႔ ထိေတြ႔မႈ နည္းပါးတဲ့ကေလးဟာ ပိုၿပီး႐ွက္တတ္သလို ခြဲခြာရမွာကိုလည္း ပိုၿပီးေၾကာက္တတ္ၾကပါတယ္။ ကြၽန္မရဲ႕သမီးေလးကို ေဘဘီအႏွီးထုတ္တည္းက အိမ္နားဝန္းက်င္ playgroundကို ေပးဆင္းပါတယ္။ ေတြ႔တဲ့သူတိုင္းနဲ႔ ဝူးဝူးဝါးဝါးစကားေျပာ အျမဲ သူလုပ္ႏိုင္သေလာက္ ေဆာ့ခ်င္ေနေတာ့ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ထိေတြ႕မႈ႐ွိေနတယ္ ၊ အိမ္မွာအျမဲေနတာ မဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး လြယ္လြယ္ေတြးခဲ့မိတယ္။ ငယ္ငယ္တုန္းက အားလံုးအဆင္ေျပေနေတာ့ သိပ္သတိမထားခဲ့မိဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ ေနလာခဲ့ၿပီး ေျပးလႊားႏိုင္ခ်ိန္
ြေရာက္တဲ့အခါမွာ မိခင္နဲ႔ ခြဲမရတဲ့စိတ္ေလး ကေလးမွာ႐ွိေနသလို ငယ္ငယ္ကလို လူတိုင္းနဲ႔စကားမေျပာခ်င္ေတာ့တာ သတိထားမိလာတယ္။

ဒါဟာ မိခင္နဲ႔ ေန႔တိုင္း ႏွစ္ေယာက္တည္းေနတဲ့ ကေလးမ်ားမွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ႐ွိပါတယ္။ မိခင္ပဲ အိမ္မွာ ေစာင့္ေ႐ွာက္ ၊ မိခင္ႏို႔လည္း တိုက္တယ္ဆိုရင္ ကေလးရဲ႕စိတ္မွာ အရာရာဟာ မိခင္ပဲ လုပ္ကိုင္ေပးေနေတာ့ ခြဲခြာဖို႔ ပိုခက္ခဲပါတယ္။ အားနည္းခ်က္ မဟုတ္သလို ဥာဏ္ရည္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ လိုအပ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကေလးဟာ သူနဲ႔ရင္းႏွီးသူေတြကို မွတ္မိၿပီး သူစိမ္းကို ခြဲျခားသိျမင္လာလို႔ပါ။

ကေလးရဲ႕ ႐ွက္စိတ္ ၊ ခြဲခြာရမွာကို ေၾကာက္တဲ့ စိတ္ေလး ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္ ဒီအခ်က္ေလးေတြနဲ႔ ႀကိဳးစားၾကည့္ပါ။ ကြၽန္မကိုယ္တိုင္ အခ်ိန္ယူ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ အခ်က္မ်ား ျဖစ္တာေၾကာင့္ အက်ိဳးထူးပါတယ္။

၁) ကေလးအား ႀကိဳတင္အသိေပးပါ။

အိမ္ကို ဧည့္သည္လာတာ ၊ ကေလးနဲ႔အတူ အျပင္ကိုသြားတာ ၊ ဧည့္ခံပြဲ ေမြးေန႔ မဂၤလာေဆာင္ အစ႐ွိသျဖင့္ အခမ္းအနားမ်ား အတူတက္တာ အားလံုးအား ကေလးနားလည္ႏိုင္ေသာ ႐ိုး႐ိုး႐ွင္း႐ွင္း စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ႀကိဳတင္အသိေပး ေျပာဆိုပါ။ ႀကိဳတင္အသိေပးထားျခင္းျဖင့္ ႐ုတ္တရက္ သူစိမ္းမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရတာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ဘဲ သိပ္မစိုးရိမ္ေတာ့ပါဘူး။ ေျပာေသာအခါ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ စကားလံုးမ်ားေရြးခ်ယ္ပါ။ မိမိကေလး၏ အျေခအေနအားလည္း ဧည့္သည္ကို ႀကိဳတင္အသိေပးထားပါ။

”ေမေမတုိ႔အိမ္ကို ဒီေန႔ညေန ဦးဦးနဲ႔တီတီေတြ အလည္လာမယ္။ ဦးဦးနဲ႔တီတီကို သမီး/သားရဲ႕အ႐ုပ္ေလးေတြ ကားေလးေတြ ျပလု႔ိရတယ္။ ဦးဦးနဲ႔တီတီကို သီခ်င္းဆိုျပလို႔ရတယ္။ ေမေမနဲ႔ ေဖေဖလည္း သမီး/သားရဲ႕အနားမွာ တူတူ႐ွိေနမယ္။ ေမေမတို႔အတူ ေဆာ့ၾကမယ္”အစ႐ွိသျဖင့္ မိမိကေလးေပၚမူတည္ၿပီး စိတ္ဝင္စားႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားျဖင့္ အသိေပးေျပာဆိုပါ။ ဧည့္သည္မွာ ကေလးပါလာလ်င္လည္း အတူေဆာ့လို႔ရေၾကာင္း ႀကိဳတင္ေျပာထားေပးပါ။

၂) ကေလးအား ဖိအားမေပးပါႏွင့္။

ႀကိဳတင္အသိေပးထားေပမယ့္ ဧည့္သည္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ခ်ိန္မွာ ကေလးက အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးလ်င္ ကေလးအား အတင္းအက်ပ္ ဖိအားမေပးပါႏွင့္။ ”႐ွက္တတ္တယ္။ လူေၾကာက္တတ္တယ္။ လူေတာမတိုးဘူး” အစ႐ွိေသာ အသံုးအႏႈန္းမ်ားျဖင့္ ကေလးအား အျပစ္မတင္ပါႏွင့္။ အျခားကေလးမ်ားႏွင့္လည္း ႏိႈင္းယွဥ္မႈမျပဳပါႏွင့္။
သူ႔အခ်ိန္နဲ႔သူ တေျဖးေျဖး ပြင့္လင္းသြက္လက္လာမွာပါ။

**********************
ေရးသားသူ – #လင္းလက္ၾကယ္စင္ #ဆုေလးေမေမ
www.facebook.com/linletkyalsin
***********************

၃) Playschool ပို႔ပါ။ Playdate မ်ား လုပ္ေပးပါ။

ၿမိဳ႕မွာေနေသာ ကေလးမ်ားအတြက္ ယေန႔ေခတ္မူႀကိဳေက်ာင္းေတြမွာ playgroup ဟု ေခၚေသာ အုပ္စုဖြဲ႔ကစားသည့္ အတန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္လာၾကပါတယ္။ သတ္မွတ္ထားေသာ အသက္အရြယ္ေရာက္လ်င္ (၁၈လဝန္းက်င္)မွာ playgroup class မ်ား မိဘႏွင့္အတူ တက္ေရာက္ပါ။ playgroup class ထဲမွာမွ မိမိႏွင့္ ဆက္ဆံရအဆင္ေျပဆံုးသူမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး ေက်ာင္းမ႐ွိသည့္ ရက္ေတြမွာ အျပင္မွာခ်ိန္းၿပီး အတူေဆာ့ကစားေပးပါ။

Playgroup class မ်ား မ႐ွိသည့္ နယ္မွာေနေသာ သူမ်ားအတြက္လည္း လုပ္ေပးႏိုင္တာေတြ ႐ွိပါတယ္။ မိမိပတ္ဝန္းက်င္မွာ ႐ွိေသာ ရြယ္တူကေလးမ်ားအား မိမိအဆင္ေျပသလို စုစည္းၿပီး ပံုမွန္ေလး playdate လုပ္ ေတြ႔ဆံုကစားေပးႏိုင္ပါတယ္။

ကေလးမ်ား အတူေတြ႔ဆံုေပးၾကတဲ့အခါ သူတို႔ေလးေတြ ႏွစ္သက္ၾကတဲ့ ဆပ္ျပာပူေဖာင္းေလးေတြ မႈတ္ေပးလိုက္ရင္ ကေလးေတြ လိုက္ဖမ္းၾကရင္း ပထမဆံုးေျခလွမ္းကို စတင္ႏိုင္ပါတယ္။ အတူတကြ ေဆာ့လို႔ရတဲ့ tea set ေလးေတြ အလယ္မွာခ်ၿပီး တစ္ေယာက္တစ္ခြက္စီ ေရငွဲ႔ၾကတာ ၊ stacking ring ေလးေတြ အတူထပ္ၾကတာ ၊ ဝိုင္းႀကီးပတ္ပတ္ ဒူေဝေဝကစားတာ ၊ ေဘာလံုးေသးေလးေတြ တစ္ေယာက္တစ္လွည့္စီ ပစ္ေပးတာ ၊ လိုက္တမ္းေျပးတမ္း ကစားတာ ၊ လူႀကီးေတြနဲ႔ကေလးေတြ ေအးေအးေဆးေဆး အတူလမ္းေလ်ွာက္ရင္း ရင္းႏွီးမႈရယူတာ အစ႐ွိသျဖင့္ စဥ္းစားမိသလို ေဆာ့လို႔ရပါတယ္။

၄) ေဆြမ်ိဳးမ်ား၏ ကေလးမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေပးပါ။ ကစားကြင္းမ်ားအား သြားေပးပါ။

Playdate မလုပ္ျဖစ္ ၊ playschool မပို႔ျဖစ္ေသာ အေျခအေနျဖစ္ေနလ်င္လည္း ေဆြမ်ိဳးမ်ား ဝမ္းကြဲမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေပးပါ။ ေဆြမ်ိဳးထဲမွာ ႐ွိေသာ ကေလးမ်ားႏွင့္ အတူေဆာ့ျခင္းျဖင့္ တိုးတက္မႈရပါတယ္။ ကစားကြင္းမ်ား သြားေရာက္ေပးၿပီး ရြယ္တူကေလးမ်ား အရြယ္သိပ္မကြာေသာ ကိုုိိကို မမမ်ားႏွင့္ မိမိဖက္မွ စတင္မိတ္ဆက္ၿပီး ေပးေဆာ့ပါ။ ကေလးအခ်င္းခ်င္း ေတြ႕လ်ငိ လက္ဝါးခ်င္း ေျဖးေျဖး႐ိုက္ ႏႈတ္ဆက္တာ ၊ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ေပးတာမ်ားျဖင့္ စတင္မိတ္ဆက္ေပးပါ။ ကေလးမ်ား မနႈတ္ဆက္ခ်င္လ်င္ လူႀကီးအခ်င္းခ်င္း နမူနာျပကာ မိတ္ဆက္ပါ။
႐ိုး႐ွင္းေသာ ႏႈတ္ဆက္မႈေလးဟာ အက်ိဳး႐ွိေသာ ပထမေျခလွမ္းေလးပါ။

……………………....
ေရးသားသူ – #လင္းလက္ၾကယ္စင္ #ဆုေလးေမေမ
www.facebook.com/linletkyalsin
……………………..……………………..……

၅) Attention ရယူတာလား တကယ္႐ွက္တာလား ေလ့လာပါ

တစ္ခါတစ္ေလ ကေလးမ်ားဟာ ႐ွက္လို႔ မဟုတ္ဘဲ မိဘရဲ႕အာရံုကို အျပည့္အဝလိုခ်င္လို႔ ေအာ္ငိုတာ မိဘနားမွာ ကပ္ေနတာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ ”ေမေမက ဘယ္မွမသြားဘူး။ သမီး-သားနားမွာ ႐ွိတယ္ေနာ္”ဟု ႏွစ္သိမ့္ေပးၿပီး ကေလးအား မၾကာခဏ စကားလွမ္းေျပာျခင္း ၊ လုပ္စရာ႐ွိတာ လုပ္ေနရင္း ကေလးႏွင့္အတူ ဝင္ဝင္ေဆာ့ေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးပါ။ attention လိုခ်င္ေနေသာ ကေလးအား မိမိမွ လ်စ္လ်ဴရႈထားျခင္းမ႐ွိေၾကာင္း ျပသေပးပါ။ လက္ကိုင္ဖုန္းသံုးရင္း ကေလးထိန္းျခင္းအား ေ႐ွာင္ၾကဥ္ေပးပါ။

၆) အခ်ိန္ယူေပးပါ။
ေနာက္ဆံုးအခ်က္က ကေလးမ်ားအတြက္ မဟုတ္ဘဲ မိဘမ်ားအတြက္ပါ။ မိဘမ်ားကိုယိတိုင္ ကေလးေ႐ွ႕မွာ အျခားသူစိမ္းမ်ားျဖင့္ ျပံဳးျပံဳးခ်ိဳခ်ိဳ စကားေျပာျပပါ။
ကေလး ျမန္ျမန္ မတိုးတက္လ်င္ စုိးရိမ္စိတ္ျဖင့္ မေလာပါႏွင့္။ ႐ွက္တတ္တဲ့ကေလး ပြင့္လင္းမႈ အျပည့္အဝ႐ွိဖို႔အတြက္ အခ်ိန္ႏွင့္ ႀကိဳးစားျပင္ဆင္ေပးမႈေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ မိမိႏွင့္ အဆင္ေျပဆံုး နည္းလမ္းမ်ားကို ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ၿပီး အခ်ိန္ယူ စိတ္႐ွည္ေပးပါ။

အဆင္ေျပၾကပါေစ။

ေမတၱာျဖင့္
#လင္းလက္ၾကယ္စင္
#ဆုေလးေမေမ
21 June 2017, 2:30am
www.facebook.com/linletkyalsin

Young Parents magazine (Singapore) တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ”Can we go home now” ေဆာင္းပါးအား ကိုးကားၿပီး ကြၽန္မ၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ား အေတြးမ်ား
ေပါင္းစပ္ကာ ေရးသားထားပါသည္။ မည္သူမဆို share ႏိုင္ပါသည္။ စာသားမ်ားအား copy ကူးယူခြင့္မျပဳပါ။ အခ်ိန္ေပးေရးထားေသာ စာမ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ စာေရးသူအမည္အား မျဖဳတ္ဘဲ share ပါေနာ္။

Photo credit – www.whattoexpect.com