ဂ႐ုစိုက္တတ္တဲ့မိဘေတြေတာင္ တခါတေလမွာ ကိုယ့္ကေလးက sexual abuse ၊ တျခားနည္းနဲ႔အႏိုင္က်င့္ခံထ
ားရသလားဆိုတာ သတိမထားမိတာမ်ဳိးရွိတယ္။
Sexual abuse လို႔ေျပာတဲ့အခါမွာ မုဒိန္းက်င့္ခံရတဲ့အဆင့္မေရာက္ပဲ တျခားအဆင့္ေတြလဲပါပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ private parts ကို ကိုင္တာ၊ ကေလးကိုမဖြယ္မရာနမ္းတာ၊ သူတို႔အေပၚထိုင္ခိုင္းတာ၊ သူတို႔ကိုကိုင္ခိုင္းတာ စသျဖင့္ေပါ့။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ားဆံုးၾကားရတာက “ကၽြန္မက သမီးေလးေမြးထားလို႔ စိုးရိမ္မိတယ္”၊ “နင္က သမီးေလးေမြးထားတာ ဂ႐ုစိုက္ေနာ္။ ငါေမြးထားတာက သားမို႔လို႔ ျပႆနာမရွိဘူး” ဆိုတာပါ။ အင္မတန္မွားပါတယ္။ သားေရာ သမီးေရာ အတူတူပါပဲ။ဟိုေန႔ကေရးခဲ့တာက ကေလးေတြကို ႀကိဳၿပီးသင္ထားဖို႔အေၾကာင္း။ ဒီေန႔ေရးမွာက ကေလးေတြကို သူတို႔ရဲ႕တေန႔တာအေၾကာင္း ညင္ညင္သာသာ ေမးတဲ့နည္း။ကိုယ့္အမ်ဳိးအိမ္မွာထားခဲ့ရတာမ်ဳိး၊ ေက်ာင္းကို ေက်ာင္းကားနဲ႔လႊတ္လိုက္ရတာမ်ဳိး၊ ကိစၥရွိလို႔ေဘးအိမ္မွာ ခဏအပ္ခဲ့ရတာမ်ဳိး၊ သူငယ္ခ်င္းအိမ္မွာ sleep over (ညအိပ္ညေနေပးေနတာမ်ဳိး) လုပ္တာမ်ဳိးေတြၿပီးတိုင္းမွာ ကေလးကို ျပန္ေမးရပါမယ္။
ပံုမွန္အားျဖင့္ မိဘေတြက
– ဒီေန႔ သားသား ေက်ာင္းမွာ လိမၼာသလား?
– ဆရာမစကားနားေထာင္လား?
– ေက်ာင္းကားေပၚမွာအရမ္းေဆာ့ေသးလား?
– အခုဒီမွာခဏထားခဲ့တဲ့အခ်ိန္အတြင္း ဒီကလူႀကီးေတြစကားနားေထာင္ရဲ႕လား? ဆိုတာမ်ဳိးေလာက္ပဲ ကေလးကိုေမးၾကတယ္။
တကယ္တမ္း ပိုအေရးႀကီးတဲ့ေမးခြန္းေတြက
– ဒီေန႔အဆင္ေျပခဲ့ရဲ႕လား?
– ဒီေန႔ေက်ာင္းမွာ/သူငယ္ခ်င္းအိမ္မွာ/ခဏထားခဲ့တဲ့အိမ္မွာ ဘာေတြလုပ္ခဲ့လဲ?
– ဒီေန႔အဖို႔ အႀကိဳက္ဆံုးက ဘာလဲ?
– ဒီေန႔အဖို႔ မႀကိဳက္ဆံုးက ဘာလဲ?
– အေမ့ကို/အေဖ့ကို ေျပာျပခ်င္တာရွိလား?
စတဲ့ေမးခြန္းေတြကို ကေလးနဲ႔မိဘနဲ႔ၾကားပဲ ေမးပါ။ သူမ်ားေတြေရွ႕မွာမေမးပါနဲ႔။ သူမ်ားေတြေရွ႕မွာေျပာရမွာအဆင္မေျပလို႔ ကေလးကညာလိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီေမးခြန္းေလးေတြကို အက်င့္တခုအေနနဲ႔ အၿမဲေမးပါ။ ေမးရင္းနဲ႔သူတို႔ေျပာျပစရာရွိရင္လဲ ျဖည့္ေျပာႏိုင္တယ္ဆိုတာလဲေျပာေပးပါ။
ျမန္မာမိဘေတြအားနည္းခ်က္က ကေလးေတြကို အခ်ိန္မေပးပါဘူး။ ကေလးေတြေျပာတာကို ေသခ်ာနားမေထာင္ေပးပါဘူး။ ကေလးမွာေျပာစရာရွိေနတာေတြကို အေရးမပါဘူးဆိုၿပီး စိတ္မရွည္ပါဘူး။ လူ႔ေလာကမွာ ႏွစ္အနည္းငယ္သာေနရေသးတဲ့ကေလးမွာ သူ႔အသက္အရြယ္နဲ႔လိုက္ဖက္တဲ့ေျပာစရာပဲရွိမွာပါ။ ကိုယ္ကသိၿပီးသားျဖစ္ေနေပမယ့္ စိတ္ဝင္တစားနားေထာင္ေပးမွ ကေလးက ကိုယ့္ကိုပိုရင္းႏွီးမယ္။ မိဘက သူ႔ကိုတန္ဖိုးထားတာ၊ အေလးအနက္ထားတာသိမယ္။ သူဟာအေရးပါတာသိ္မယ္။ သူ႔အခက္အခဲမွန္သမွ်ကို ေသခ်ာေျပာျပမယ္။
အေပၚမွာေပးခဲ့တဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေန႔စဥ္ ကေလးကိုေမးတဲ့အက်င့္လုပ္ပါ၊ သူေျပာတာေတြေသခ်ာနားေထာင္ေပးပါ။ သံသယျဖစ္စရာတခုခု သူ႔အေျဖထဲမွာပါလာရင္ ေသခ်ာေစ့ေစ့စပ္စပ္ထပ္ေမးပါ။
Aye Aye Myo Set (Jessica Mozart)
