ေဖေဖ ေမေမတုိ႕အတြက္

အခုေခတ္ကေလးေတြဟာ က်မတို႕ ေခတ္ကထက္ကို ပိုေကာင္းတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္မွာေနရတယ္။
ပိုမ်ားတဲ့ အရုပ္ေတြ ပိုင္ဆိုင္လာၾကတယ္။
ပိုေကာင္းတဲ့ အသုံးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြ သုံးခြင့္ရၾကတယ္။
ပိုမ်ားတဲ့ ကာတြန္းကားေတြ ၾကည့္ခြင့္ရၾကတယ္။
Phone,tv, computer , tablet ေတြ ထိေတြ႕ခြင့္ရၾကတယ္။
က်မတို႕ ၄-၅ တန္းေလာက္မွ သိခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္ အသုံးအႏႈန္းေတြထက္ပိုတာေတြကို အခုေခတ္ကေလးေတြဟာ အသက္ ၂- နွစ္ေလာက္မွာ သိေနၾကၿပီ။
ပိုေတာ္ၿပီး ထက္ျမက္ၾကတယ္….

ဒါေပမယ့္…..

ခုေခတ္ကေလးေတြဟာ မိစု ဖစုံ ေနရတာေတြ ပိုနည္းလာၾကတယ္။ မိဘက ကြဲမေနရင္ေတာင္ ခြဲေနရတာေတြက ပိုမ်ားလာၾကတယ္။
မိခင္ဖခင္နဲ႕ ေနရတာထက္ ဘိုးဘြားေတြနဲ႕ ေနရတာေတြ ပိုမ်ားလာတယ္။ မိဘေတြဟာ တနယ္တေက်းသြားၿပီး ေငြရွာၾကရတယ္။
ေဆြမ်ိဳးရင္းျခာေတြနဲ႕ ေနရတာနည္းလာၿပီး ကေလးထိန္း/ child care ေတြမွာ ေနၾကရတာေတြ ပို္မ်ားလာတယ္။
ေမာင္နွမ ေဆြမ်ိဳးေတြတရုန္းရုန္းနဲ႕ သိုက္သိုက္ဝန္းဝန္း ေနၾကရတာနည္းလာၿပီး အေမ(သို႔) ကေလးျပဳစုသူနဲ႕ပဲ ေလးဘက္ေလတန္ပိတ္ေနတဲ့ တိုု္က္ခန္းထဲမွာ နွစ္ေယာက္တည္းပဲ ေနရတာမ်ားလာၾကတယ္။
မိသားစု ထမင္းဝိုင္း၊ မိသားစု စကားဝိုင္းေတြ ေနရာမွာ tv series ၾကည့္ခိိ်န္ေတြက အစားထိုးလာတယ္။ fb status ေတြက ေနရာယူလာတယ္။
မိခင္ ဖခင္ေတြ ကိုယ္တိုင္က internet , social media, phone ေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈေတြနဲ႕ ကေလးငယ္တို႕ကို အခ်ိန္ေပးခ်ိန္ေတြ နည္းလာတယ္။စိတ္ရွည္မႈေတြ နည္းလာတယ္။
လူလူခ်င္း ထိန္းၾကဖို႕ထက္ TV, Ipad, phone , computer ေတြက ကေလးေတြကို ထိန္းတဲ့ အခ်ိန္ေတြ မ်ားလာေနတယ္။
#နီတိုးေလးေမေမ

မိခင္ဖခင္နဲ႕ေနရင္ မိခင္ဖခင္ ဆီက ကေလးေတြ သင္ယူရနို္င္မယ့္ ခ်စ္ခင္မႈ၊ ၾကင္နာမႈ၊ ေႏြးေထြးမႈ၊ သနားစာနာမႈ စတဲ့စတဲ့ လူသားဆန္တဲ့ ခံစားခ်က္ emotion ေတြကို ဒီ စက္ပစၥည္းေတြက မေပးနိုင္ပါဘူး။ သုံးနွစ္ေအာက္ကေလးေတြရဲ႕ ဦးေနွာက္ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႕အတြက္ သူတို႔ထိေတြ႕ခြင့္ရတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႕ သူတို႔ ဆက္ဆံရတဲ့ သူေတြ၊ သူတို႕ ျပဳလုပ္ခြင့္ရတဲ့ အျပဳအမူေတြ( ကစားျခင္း) ေတြဟာ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီအ႐ြယ္ေလးေတြမွာ လိုအပ္တဲ့ လႈံ႕ေဆာ္မႈstimulation ေတြ မရတဲ့အတြက္ ကေလးေတြရဲ႕ ဦးေနွာက္ဖြံၿဖိဳးမႈမွာ အေရးပါတဲ့ neuron ေလးေတြ အခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္တာကို ထိခိုက္ေစနိုင္ပါတယ္။ေနွာင့္ေနွးေစနိုင္ပါတယ္။

ေမြးစ တစ္နွစ္/တစ္နွစ္ေက်ာ္ေလာက္မွာ ပုံမွန္ interact လုပ္ေနနိုင္ခဲ့တဲ့ ကေလးဟာ စကားေျပာသင့္တဲ့ အ႐ြယ္မွာ မေျပာေသးဘူး။ မ်က္လုံးဆုံနိုင္မႈေတြ နည္းမယ္။ အရင္က မနည္းခဲ့ရင္ေတာင္ ခုနည္းလာတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာမယ္။ ကစားရာမွာလည္း ေရေရရာရာ မဟုတ္ဘဲ ေတာင္စဥ္ေရမရေတြ ကစားမယ္။ ဂနာမၿငိမ္သလို ျဖစ္ၿပီး အာရုံစူးစိုက္နိင္မႈေတြ နည္းမယ္။အျပန္အလွန္တု႕ံျပန္ နားလည္နိုင္စြမ္းသိပ္မရွိလို႕ ဂ်ီက်တာေတြမ်ားမယ္။လူႀကီးေတြ ေျပာတာကို သိပ္နားမလည္သလို ျဖစ္ေနမယ္။ အအိပ္အေနေတြ နည္းမယ္….. စသည့္ စသည္႕ အမူအက်င့္ေတြ ေတြ႕လာရမယ္။ ကေလးေရာ မိဘေရာရဲ႕ တေန႕တာလုပ္ငန္းစဥ္ေတြထိခိုက္ေလာက္ေအာင္ေတြ ျဖစ္လာတတ္မယ္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားကစားတာေတြ အားနည္းေတာ့လည္း milestone ေတြ အားနည္းမယ္။

ဒီလို ကေလးေတြဟာ Autism, Asperger , ADHD လကၡဏာေတြနဲ႕ ညိသလို ထင္ရတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဒီconditionေတြျဖစ္ေနတာ မွန္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ ကေလးေတြကေတာ့ လကၡဏာအားလုံးနဲ႕လည္း မကိုက္ညီျပန္ဘူး။ စကားမေျပာတာနဲ႕ Autism မဟုတ္သလို စကားေျပာတဲ့ ကေလးေတြမွာလည္း Autism လကၡဏာေတြ ရွိနိုင္တာပါပဲ။

တကယ္ေတာ့ Autism, Asperger , ADHD ေတြ မဟုတ္ဘဲ ရိုးရိုးတန္းတန္း milestone ေနာက္က်တာ၊ပတ္ဝန္းက်င္ အေနအထားအရ လုပ္ခြင့္မရတာေတြေၾကာင့္ ကေလးတို႕ရဲ႕ ဦးေနွာက္ဟာ ဝါယာႀကိဳးေလးေတြ ဆက္ခြင့္မရသလိုျဖစ္ၿပီး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ ေနာက္က်တာေတြေၾကာင့္ စကားမေျပာတာ၊ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမရွိဘဲ ဟန္ေဆာင္ကစားနည္းေတြ မကစားတတ္တာ၊ TV ပဲ ၾကည့္ေနခ်ိန္မ်ားလို႕ ကေလးခ်င္း မကစားတတ္ဘဲ TV ထဲက စကားေတြေျပာတာေတြ လုပ္တတ္တာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ ေသခ်ာသိေအာင္ကေတာ့ ကြ်မ္းက်င္သူဆရာဝန္မ်ားနဲ႕ စစ္ေဆးတာေတြလုပ္သင့္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကေလးတို႕ေတြ အထက္ပါ Autism, Asperger, ADHD မ်ား မရွိဘဲ ဒီလို ခပ္ဆင္ဆင္ လကၡဏာေတြ မျဖစ္ရေအာင္ ကေလးနဲ႕ အတူေနသူမ်ားက ေက်းဇူးျပဳ၍…

-ကေလးတို႕ကို အခ်ိန္ေပးပါ။
-မ်က္လုံးခ်င္း ဆုံၿပီး စိတ္အားထက္သန္စြာ စကားေျပာပါ။ ကစားပါ။
-ကေလးနဲ႕ အတူသုံးတဲ့ အခ်ိန္ကို ေပ်ာ္႐ႊင္ပါ။
-ကေလးတို႕ကို electronic devices ေတြဆီကေနေခၚထုတ္ၿပီး အျပင္ေလာကကို စူးစမ္းခြင့္ေပးပါ။
-အတူတူ ကစားပါ။
-အတူတူ ကစားပါ။
-အတူတူကစားပါ။

တေန႕ကို(၅) မိနစ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။

ေမတၱာျဖင့္
🌸ယုငယ္