ေနပူမိုးရြာတစ္လွည့္စီျဖစ္ေနတဲ့ ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ လည္ေခ်ာင္းက ေျခာက္ကပ္ကပ္နဲ႔နာေနတာကို ဘယ္လိုသက္သာေအာင္လုပ္ရမလဲလို႔မ်ားေတြးေနလား။ ကိုယ္တိုင္အတြက္ျဖစ္ျဖစ္ မိသားစုဝင္ေတြ သားသားမီးမီးေလးေတြအတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။

 လည္ေခ်ာင္းနာတယ္ဆိုတာ

ရာသီဥတုအေျပာင္းအလဲမွာ လည္ေခ်ာင္းနာေလ့ရွိပါတယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာတဲ့အခါ အစားအစာေတြမ်ိဳခ်ရခက္တာ၊ လည္ေခ်ာင္းထဲမွာ ေျခာက္ကပ္ကပ္ျဖစ္တာေတြၾကံဳဖူးၾကမွာပါ။ ဒီေဝဒနာက လူၾကီးေတြမွာေတာင္ အေတာ္ေလးခံရခက္တဲ့ ေဝဒနာပါ။ လည္ေခ်ာင္းထဲမွာ တံေထြးမ်ိဳခ်ဖို႔ေတာင္ေတာ္ေတ္ာေလးခက္ပါတယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာတာက မ်ားေသာအားျဖင့္ ကူးစက္ေရာဂါပိုးေတြ၊ ပတ္ဝန္းက်င္က ေျခာက္ေသြ႔တဲ့ေလထုေတြေၾကာင့္ျဖစ္ရတာပါ။ လည္ေခ်ာင္းနာတာကို ေဆးခန္းျပစရာမလိုဘဲ အိမ္တြင္းကုထံုးေတြနဲ႔လည္း သက္သာေအာင္ ကုသေပးလို႔ရပါတယ္။

လည္ေခ်ာင္းနာတာကို ဒီလိုအမ်ိဳးအစားခြဲတယ္

လည္ေခ်ာင္းနာတာက ျဖစ္တဲ့အစိတ္အပိုင္းေပၚမွာမူတည္ျပီး လည္ေခ်ာင္းနာတဲ့ အမ်ိဳးအစားကိုခြဲျခားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ –

• Pharyngitis (ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္လည္ေခ်ာင္းေရာင္ျခင္း) ဆိုတာက ခံတြင္းအေနာက္ဘက္ ညာဘက္ပိုင္းကေရာင္ရမ္းျခင္းပါ၊
• Tonsillitis (အာသီးေရာင္ျခင္း) ဆိုတာက ခံတြင္းအေနာက္ဘက္ပိုင္းက တစ္ရႈးေပ်ာ႔ေလးေတြ နဲ႔ အာသီးနီရဲေရာင္ရမ္းေနတာပါ၊
• Laryngitis (အသံအိုးေရာင္ျခင္း) ဆိုတာက အသံအိုးနီျမန္းေရာင္ရမ္းတာပါ၊

လည္ေခ်ာင္းနာတာ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံထားရတဲ့လကၡဏာတစ္ရပ္ပါ။ ကေလးေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာတာျဖစ္တဲ့အခါ အရမ္းနာက်င္ျပီး ကေလးက အစားအေသာက္ေတြကို မ်ိဳခ်ဖို႔ခက္ခဲတာမ်ိဳးေတြျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာတာက အသက္အရြယ္အားလံုးမွာျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ အသက္၂ ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္ေလးေတြမွာျဖစ္ရင္ေတာ့ စိုးရိမ္ရပါတယ္။ ဒီအရြယ္မွာ လည္ေခ်ာင္းနာတာက အာေခါင္နဲ႔အာသီးေတြမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရတာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ esophagitis (အစာေရမ်ိဳျပြန္ေရာင္ျခင္း) နဲ႔ အစာေရမ်ိဳတဝိုက္မွာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့အေျခအေနေတြျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ျဖစ္တတ္လုိ႔ပါ။

လည္ေခ်ာင္းနာတာ အျဖစ္မ်ားဆံုးအရြယ္က အသက္ ၅ ႏွစ္ကေန ၁၈ ႏွစ္ၾကားအရြယ္ေတြပါ။ အမ်ားစုက အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္တာကေနတဆင့္ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကူးစက္ျပီးျဖစ္ရတာပါ။ သားသားမီးမီးေလးေတြ ေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္တာ၊ မအီမသာနဲ႔ဂ်ီက်ေနျပီဆိုရင္ စိတ္ပူတတ္တာမိဘတိုင္းလိုလိုပါ။ ကေလးက စကားေျပာတတ္တဲ့အရြယ္ေရာက္ျပီး သူခံစားေနရတာကိုေျပာျပတတ္ရင္ေတာ္ေသးရဲ႕။ ဒီလိုမွမဟုတ္ဘဲ ကေလးက အရမ္းငယ္ေနေသးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကေလးကဖ်ားျပီဆိုရင္ ေဖေဖေမေမေတြ ေခါင္းနပန္းၾကီးျပီေလ။ ဒါေၾကာင့္ သားသားမီးမီေလးေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာရင္ ဘယ္လိုလကၡဏာျပတတ္လဲဆိုတာကို ေျပာျပေပးမယ္ေနာ္။

ကေလးကလည္ေခ်ာင္းနာေနျပီဆိုရင္ ဘယ္လိုလကၡဏာေတြေတြ႔ရႏိုင္လဲ

လည္ေခ်ာင္းနာတာအမ်ားစုက ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္ရတာျဖစ္ျပီး အထူးတလည္ကုသမႈခံယူစရာမလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကေလးမွာ လည္ေခ်ာင္းနာျဖစ္တဲ့အခါ ကူးစက္ျပန္႔ႏွံ႔တာမ်ိဳးမျဖစ္ဖို႔ ကာကြယ္ဖို႔လိုအပ္သလို ျပင္းထန္တဲ့ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ ေလးဖက္နာပိုးဝင္သြားတာမ်ိဳးေတြမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

မိဘေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ကေလးကလည္ေခ်ာင္းနာတဲ့အခါ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ ဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳးမလုပ္ဘဲ တတ္ကၽြမ္းနားလည္သူေတြနဲ႔ သြားေရာက္ျပသဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ကေလးမွာလည္ေခ်ာင္းနာျဖစ္ေနတဲ့အခါ အခုေျပာျပမယ့္ လကၡဏာေတြထဲက တစ္ခုထက္မကျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

• ကေလးက အဖ်ား ၁၀၁ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ထက္မ်ားေနမယ္
• ကေလးက အသက္ရႈရခက္ေနမယ္
• အစားအစာေတြမ်ိဳခ်ရခက္ေနမယ္
• ကေလးအသံက အက္ကြဲကြဲျဖစ္ေနမယ္
• ကေလးကပါးစပ္ဖြင့္ရခက္ေနမယ္
• ဘာေကၽြးေကၽြးမစားခ်င္ဘူးလို႔ေျပာမယ္
• ငိုေနမယ္

ကေလးေလးေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္းျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းက

ေဘဘီပိစိေလးေတြကစလို႔ အရြယ္ေရာက္တဲ့ ေဘဘီေလးေတြအထိ လည္ေခ်ာင္းနာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေဘဘီေလးေတြကို လည္ေခ်ာင္းနာျဖစ္ေစရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြက –

(၁) ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ

ကေလးေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာျဖစ္ေစတာက ဗိုင္းရပ္စ္ေတြေၾကာင့္ပါ။ လည္ေခ်ာင္းနာျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကို ပဋိဇီဝေဆးေတြအသံုးျပဳျပီး ကုသလို႔မရပါဘူး။ ဒီဗိုင္းရပ္စ္ေတြက အဖ်ားတက္ေစတာနဲ႔လည္ေခ်ာင္းနာက်င္မႈေဝဒနာေတြကိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

(၂) လည္ေခ်ာင္းနာျခင္းနဲ႔ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း

အေအးမိဖ်ားနာျခင္းကိုျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္က ေခ်ာင္းဆိုးတာနဲ႔ လည္ေခ်ာင္းနာတာကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးေနတာကေနလည္း လည္ေခ်ာင္းအတြင္းပိုင္းၾကြက္သားေတြကို ယားယံနာက်င္ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ လည္ေခာ်င္းနာေစႏုိင္ပါတယ္။

(၃) Strep Throat (စထရပ္ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာလည္ေခ်ာင္းနာျခင္း)

ဒီလည္ေခ်ာင္းနာမႈကေတာ့ strep  (စထရပ္ေရာဂါပိုး) ေၾကာင့္ျဖစ္ရတာပါ။ ဒီလိုမ်ိဳးလည္ေခ်ာင္းနာေဝဒနာကေတာ့ ပဋိဇီဝေဆးဝါးေတြေသာက္သံုးမွ ေပ်ာက္ကင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။

(၄) Coxsackie Virus (coxsackie ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရျခင္း)

ဒီဗိုင္းရပ္စ္က အဖ်ားၾကီးေစႏိုင္ျပီး လည္ေခ်ာင္း၊သြားဖံုးနဲ႔ႏႈတ္ခမ္းတို႔မွာ အနာေတြျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါလည္း ကေလးေတြမွာျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

(၅) ဓာတ္မတည့္ျခင္း

ဓာတ္မတည့္တာက ရုတ္တရက္ဆိုသလို ကေလးငယ္ေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာတာကိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေဝဒနာက အရမ္းမျပင္းထန္ေပမယ့္ ျဖည္ျဖည္းခ်င္းနဲ႔ အခ်ိန္အၾကာၾကီးျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

(၆) ေျခာက္ေသြ႔တဲ့ေလထု

ေျခာက္ေသြ႔တဲ့ေလထုက ခံတြင္းနဲ႔လည္ေခ်ာင္းထဲက အစိုဓာတ္ေတြကို စုပ္ယူႏိုင္တာေၾကာင့္ လည္ေခ်ာင္းထဲမွာ ေျခာက္ေသြ႔ယားယံျပီး နာက်င္မႈကိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဆာင္းတြင္းလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ကေလးေတြ လည္ေခာ်င္းနာတာ ပိုဆိုးတတ္ပါတယ္။

(၇) ေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြ၊ ဓာတုေဗဒပစၥည္းေတြနဲ႔ အျခားဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့အရာေတြ

ေန႔စဥ္လႈပ္ရွားသြားလာေနတဲ့ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိေနတဲ့ ေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြ၊ ေလထုညစ္ညမ္းေစတဲ့ အခိုးအေငြ႔ေတြ၊ ကားအိတ္ေဇာပိတ္ကအေငြ႔ေတြ၊ အိမ္သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ဆပ္ျပာရည္ေတြရဲ႕ အေငြ႔ေတြေၾကာင့္လည္း ကေလးေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာက်င္မႈကိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ကေလးကို ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းတဲ့ရွိေနဖို႔ ဂရုစိုက္သင့္ျပီး ကေလးအနားမွာေဆးလိပ္ေသာက္တာမ်ိဳးကို ေရွာင္က်ဥ္သင့္ပါတယ္။

ကေလးငယ္ေတြမွာ ဒီဗိုင္းရပ္စ္ေတြေၾကာင့္လည္ေခ်ာင္းနာႏိုင္ပါတယ္

လည္ေခ်ာင္းနာတာကို ျဖစ္ေစတဲ့အရာေတြရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက ဗိုင္းရပ္စ္ေတြပါ။ ဘယ္ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကမ်ား ေဘဘီေလးေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာတာကို ျဖစ္ေစႏိုင္တာလဲ။

• အေအးမိဖ်ားနာျဖစ္ေစနုိင္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္
• တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္
• mononucleosis  အဖ်ား တက္ျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း ႏွင့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ လည္ပင္းရိွ ျပန္ရည္ေၾကာ ဂလင္း မ်ားေရာင္ျခင္းတို႔ကို ျဖစ္ေစေသာ ဗိုင္းရပ္စ္
• ဝက္သက္ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္
• ေရေက်ာက္ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္
• ပါးခ်ိတ္ေရာင္နာျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္၊ လည္ေခ်ာင္းထဲမွာရွိတဲ့ တံေထြးဂလင္းေတြကိုေရာင္ရမ္းမႈျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္

အခုေျပာခဲ့တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြက ေဘဘီေလးေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာတာကုိျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

လည္ေခ်ာင္းနာသက္သာေစဖို႔

အနာသိရင္ေဆးရွိတယ္ဆိုတဲ့ စကားအတိုင္း လည္ေခ်ာင္းနာတာကို သက္သာေအာင္လုပ္လို႔ရတဲ့နည္းေတြရွိပါတယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာတာကို သက္သာေစဖို႔ဆိုရင္ –

• ေရေႏြးေႏြးေလးေသာက္ေပးခိုင္းပါ
• စြပ္ျပဳတ္ခပ္ေႏြးေႏြးေလးတိုက္ေပးလို႔လည္းရပါတယ္
• ေရေႏြးေငြ႔ခံခိုင္းပါ
• ကေလးရဲ႕ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးကို ဂရုစိုက္ပါ
• ေႏြးေႏြးေထြးေထြးထားပါ
• ေရဓာတ္ျပည့္ဝေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးပါ
• ကေလးက ၈ ႏွစ္အထက္ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ဆားရည္ ဒါမွမဟုတ္ ခံတြင္းသန္႔ေဆးနဲ႔ ပလုပ္က်င္းေပးခိုင္းလို႔ရပါတယ္။