ဗစ္တာ လူစတစ္(ရွ္) (Victor Lustig)
|ကေလးတို႔အတြက္ပံုျပင္ – ဗစ္တာ လူစတစ္(ရွ္) (Victor Lustig)
ကေလးတို႔ေရ …
ကေလးတို႔မ်က္လွည့္ျပပြဲၾကည့္ဘူးၾကသလားကြယ္။ မျဖစ္ႏိုင္တာေတြကိုျဖစ္ေအာင္လုပ္ျပတဲ့ပြဲေတြေလ။ အဲဒီအျဖစ္ေတြဟာအျပင္မွာတကယ္ျဖစ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ “မ်က္လွည့္ဆိုတာၾကည့္တဲ့လူရဲ႕စိတ္ထဲမွာသာျဖစ္လာတာ” လို႔မ်က္လွည့္ပညာရွင္တစ္ဦးကဆိုဘူးပါတယ္ကြယ္။ ဒီလွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေသးေသးကေလးကိုသံုး ၿပီးအႀကီးအက်ယ္လိမ္ခဲ့တဲ့လူတစ္ေယာက္ရွိခဲ့ဘူးတယ္ကြဲ႕။
ဒီပံုျပင္ကိုေျပာျပဘို႔ကေလးတို႔ကိုျပင္သစ္ျပည္က ပဲရစ္(စ္) ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုေခၚသြားရလိမ့္မယ္။ ပဲရစ္(စ္) ၿမိဳ႕ကၾကည့္စရာေတြအမ်ားႀကီးထဲက အိုင္ဖယ္(လ္) တာဝါဆိုတာရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းကကမၻာ့အျမင့္ဆံုးေမွ်ာ္စင္တစ္ခုေပါ့ကြယ္။ ၁၈၈၇ ခုႏွစ္ကစေဆာက္ခဲ့တာ ၁၈၈၉ ခုႏွစ္မွာဖြင့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔ထိခရီးသည္ေတြမျပတ္တန္းလာေရာက္ၾကည့္ရႈေနတဲ့ေနရာပါ။ ဂူစတာ့(ဗ္) အိုင္ဖယ္(လ္) ဆိုတဲ့အင္ဂ်င္နီယာကျပင္သစ္အစိုးရအတြက္ေဆာက္ေပးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ တာ၀ါထိပ္ကေန ပဲရစ္(စ္)ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုပတ္ပတ္လည္ၾကည့္ရတဲ့ျမင္ကြင္းကအင္မတန္လွပပါတယ္။ မယံုယင္ကိုယ္တိုင္သြားၾကည့္ၾကပါကေလးတို႔ေရ။ ညဘက္ဆိုတာဝါႀကီးကိုမီးထြန္းထားတာသိတ္လွတယ္။
သံေတြနဲ႔ေဆာက္လုပ္ထားၿပီးဒီေလာက္ႀကီးမားတဲ့အေဆာက္အဦႀကီးကိုလက္ညွိဳးထိုးေရာင္းစားခဲ့သူတစ္ဦးရွိခဲ့ဘူးတယ္ဆိုယင္ကေလးတို႔ယံုၾကမလားကြယ္။ ဒီတာ၀ါႀကီးကိုလက္ညွိဳးထိုး ေရာင္းစားတာတစ္ခါေတာင္မဟုတ္ပါဘူးကြယ္။ ႏွစ္ခါပါ။
အဲဒီလူနာမယ္က ဗစ္တာ လူစတစ္(ရွ္) (Victor Lustig) တဲ့။ သူ႔ကိုအခု ခ်က္(ခ္)ရီပတ္ဗလစ္ ျဖစ္လာတဲ့တိုင္းျပည္မွာ January 4, ၁၈၉ဝ ခုႏွစ္ကေမြးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာႏွစ္လိုခင္မင္ဘြယ္ေကာင္းေအာင္စကားေျပာေကာင္းသူျဖစ္ပါတယ္။ ပဲရစ္(စ္) နဲ႔ (အေမရိကန္ျပည္) နယူးေယာ့(ခ္) ၿမိဳ႕အၾကားသေဘာၤေတြနဲ႔ကုန္သြယ္သူအျဖစ္သတင္းလႊင့္ၿပီးနာမယ္ယူထားသူျဖစ္ပါတယ္။ သူလုပ္ခဲ့တဲ့လိမ္ညာနည္းတစ္ခုကေတာ့ပိုက္ဆံအတုလုပ္တဲ့စက္ကေလးေတြကိုဟန္ပါပါနဲ႔ယံုၾကည္ေအာင္ေျပာ၊ ပိုက္ဆံေတြမတရားယူၿပီးေျခရာေဖ်ာက္သြားတာပါဘဲ။
၁၉၂၅ ခုႏွစ္မွာပဌမကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးလို႔ျပင္သစ္ျပည္ဟာျပန္လည္ထြန္းကားလာခ်ိန္၊ တိုင္းျပည္ျပန္ခ်မ္းသာစျပဳလာတဲ့အခ်ိန္ေပါ့ကြယ္။ ဒါကိုအျမတ္ထုတ္ၿပီးငါးပြက္ရာငါးစာခ်၊ ဒီယုန္ျမင္ဒီခ်ံဳထြင္ၾကတဲ့ငလိမ္ငက်စ္ေတြေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ဗစ္တာ လူစတစ္(ရွ္) လည္းပါပါတယ္။
လူစတစ္(ရွ္) ဟာဘာသာစကားအမ်ိဳးမ်ိဳးကၽြမ္းက်င္သူျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအိုင္ဖယ္(လ္) တာဝါႀကီးကိုလိမ္ေရာင္းဘို႔အစီအစဥ္ေတြကိုပိပိယိယိနဲ႔အခ်ိန္ယူလုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သူဘယ္လိုလုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကိုေတာ့ဆင္ဆာျဖတ္ရလိမ့္မယ္ကေလးတို႔ေရ။ Copy cat (အတုယူလိုက္လုပ္သူ) ေတြကိုနည္းမေပးခ်င္လို႔ပါ။
မ်က္လွည့္ဆရာေတြလိုဘဲဣေျႏၵရရ၊ လွလွပပနဲ႔လိမ္ျပပါေတာ့တယ္။ သူဟာလူအနည္းငယ္ကိုစည္းရံုးၿပီးသူ႔ဗ်ဴဟာစျပပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမဲ့အဲဒီအုပ္စုေလးထဲကလူတစ္ဦးရဲ႕ဇနီးကေတာ့ လူစတစ္(ရွ္) ကိုသံသယ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လူစတစ္(ရွ္) ကိုေမးတဲ့အခါ လူစတစ္(ရွ္) ကသူလိမ္တာကိုဝန္ခံၿပီး ‘ဘာျဖစ္လို႔လိမ္ရတယ္’ ဆိုတဲ့အလိမ္ေလးနဲ႔ပိပိယိယိထပ္လိမ္လိုက္ေတာ့သူ႔အေပၚျဖစ္ေနတဲ့သံသယေတြအားလံုးေျပသြားသတဲ့။ ေကာင္းေသးရဲ႕လားကေလးတို႔ေရ။
လူစတစ္(ရွ္) နဲ႔သူ႔တပည့္ဟာေငြစကၠဴေတြကိုသားေရေသတၱာႀကီးတစ္လံုးနဲ႔အျပည့္ထည့္ၿပီး ဗီယင္နာၿမိဳ႕ ကိုရထားနဲ႔ထြက္ေျပးၾကပါတယ္ကြယ္။ အံ့ၾသစရာေကာင္းတာတစ္ခုကသူတို႔ကိုဖမ္းမဲ့လူမရွိခဲ့ပါဘူးကြယ္။ အလိမ္ခံရတဲ့လူေတြဟာလူသိမွာရွက္လို႔ရဲကိုသြားမတိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။
ေနာက္တစ္လေနေတာ့ လူစတစ္(ရွ္) ဟာပဲရစ္(စ္) ကိုျပန္လာၿပီးေနာက္လူတစ္စုကိုလိမ္ျပန္ပါေလေရာကြယ္။ ဒီတစ္ခါေတာ့အဲဒီအုပ္စုထဲကတစ္ေယာက္ကရဲကိုသြားတိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူစတစ္(ရွ္) တို႔ဆရာတပည့္ဟာအဖမ္းမခံရခင္ေရွာင္တိမ္းခဲ့ၾကပါတယ္။
လူစတစ္(ရွ္) ဟာအေမရိကန္ႏိုင္ငံကနာမယ္ေက်ာ္လူဆိုးႀကီး အယ္(လ္)ကပုန္း (Al Capone) ကိုေတာင္သြားၿပီးပိပိယိယိနဲ႔လိမ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီလူဆိုးႀကီး ကပုန္းအေၾကာင္း The Untouchables ဆိုၿပီး ကမၻာေက်ာ္ထိပ္သီးမင္းသားႀကီးငါးဦးနဲ႔ရုပ္ရွင္ထြက္ေပၚခဲ့ဘူးပါေသးတယ္။ ကပုန္းဟာအလိမ္ခံရတာမသိဘဲ လူစတစ္(ရွ္) ကိုေဘာက္ဆူးရက္ရက္ေရာေရာထပ္ေပးခဲ့ပါေသးတယ္။ စံပါဘဲ။
၁၉၃၀ ႏွစ္မွာ လူစတစ္(ရွ္) ဟာအေမရိကန္ႏိုင္ငံကိုသြားၿပီးေနထိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးနဲ႔ေပါင္းၿပီးေငြစကၠဴ အတုေတြထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ သူဒီလိုလုပ္လာတာငါးႏွစ္ၾကာမွသူ႔ကိုမိခဲ့ပါတယ္။ မိပံုကလည္းရယ္စရာေကာင္းပါေသးတယ္ကြယ္။ လူစတစ္(ရွ္) ယူထားတဲ့မိန္းမက လူစတစ္(ရွ္) ေနာက္အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးတစ္ေယာက္ယူထားတာကိုမနာလိုျဖစ္ၿပီးတိုင္ လို႔သာမိတာပါ။ ဒါေတာင္သူ႔ကိုရံုးမထုတ္ခင္တစ္ရက္မွာနယူးေယာ့(ခ္) ကေနထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့ပါေသးတယ္။ ေတာ္ေတာ္လည္တဲ့လူဘဲေနာ္။ ေနာက္တစ္လအၾကာမွာသူ႔ကိုတစ္ျခားၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕မွာျပန္မိခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒရဲ႕လက္တန္ေတြကေတာ္ေတာ္ရွည္ပါတယ္။
လူစတစ္(ရွ္) ကိုအတင္းၾကပ္ဆံုးလံုၿခံဳေရး (Maximum security prison) ျပဳထားတဲ့ေထာင္မွာအႏွစ္ ၂ဝ နန္းစံခိုင္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေထာင္ကနာမယ္ေက်ာ္ Alcatraz ေထာင္ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေထာင္အေၾကာင္းကိုမင္းသားႀကီး ကလင့္အိ(တ္)အိစ၀ု္(ဒ္) (Clint Eastwood) က Escape from Alcatraz ဆိုတဲ့ကမၻာေက်ာ္ရုပ္ရွင္တစ္ကားရိုက္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ပင္လယ္ထဲကကၽြန္းေလးတစ္ခုကိုေထာင္လုပ္ထားတာပါဘဲကြယ္။ အခုေတာ့ဒီေထာင္ႀကီးဟာ museum လို tourist attraction (ခရီးသည္ေတြသြားေရာက္ၾကည့္ရႈရာေနရာ) တစ္ခုျဖစ္ေနပါၿပီ။
လူစတစ္(ရွ္) အဲဒီေထာင္ကိုေရာက္ၿပီး ၁၂ ႏွစ္အၾကာမွာအဆုတ္အေအးပတ္လို႔ မီဆူရီၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့အက်ဥ္း ေထာင္ေဆးရံုကိုပို႔ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ၂ ရက္အၾကာမွာ လူစတစ္(ရွ္)ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။
ျပင္သစ္ျပည္ပဲရစ္(စ္) ၿမိဳ႕ေတာ္က အိုင္ဖယ္(လ္) တာဝါႀကီးကိုလက္ညွိဳးထိုးၿပီး ၂ ႀကိမ္ေရာင္းစားခဲ့တဲ့ ‘ဥာဏ္ႀကီးရွင္ႀကီး’ ရဲ႕ေသစာရင္းစာရြက္ေပၚမွာေတာ့အလုပ္အကိုင္ေနရာမွာ ‘အလုပ္သင္အေရာင္းစာေရး’ လို႔မွတ္တန္းတင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီကေန႔ပံုျပင္ကေလးကေတာ့ဒါပါဘဲကြယ္။
ကေလးတို႔ဒီပံုျပင္ကေနဘာသင္ခန္းစာေတြရခဲ့လဲေမးပါရေစ။ ကေလးတို႔စဥ္းစားလို႔မရယင္ဦးဦးေျပာျပ မယ္ေနာ္။ “မဟုတ္တာလုပ္ယင္မဟပ္တာျဖစ္တယ္” တဲ့။ ျမန္မာစကားပံုမွာေတာ့ “လည္လြန္းတဲ့ဘီးေခ်းသင့္” တဲ့။ စကားမစပ္ကေလးတို႔ျမန္မာစကားပံုစာအုပ္ေတြ ရွာဖတ္သင့္တယ္ေနာ္။
ဒီေလာက္ဥာဏ္ေကာင္းတဲ့လူတစ္ေယာက္ဟာအစထဲကရိုးရိုးက်င့္၊ ျမင့္ျမင့္ႀကံခဲ့ယင္အသက္အရြယ္ေလးရလာတဲ့အခါတန္ရာတန္ရာအထက္တစ္ေနရာကိုေတာ့တက္သြားမွာပါဘဲ။ မိသားစုနဲ႔လွလွပပေပ်ာ္ေပ်ာ္ ရႊင္ရႊင္ေနႏိုင္မွာပါဘဲ။ ဥပေဒကလြတ္ေအာင္တစ္ခ်ိန္လံုးေျပးေနစရာမလို၊ အေမွာင္ထဲမွာေနစရာမလို၊ တစ္ ခ်ိန္လံုးတစ္ထိတ္ထိတ္နဲ႔က်ီးလန္႔စာစားေနစရာမလိုပါဘူးကြယ္။ သူ႔ဘ၀မွာသူ႕တန္ရာတန္ရာေတာ့ရမွာပါ။ အခုေတာ့ပိုင္ရွင္မဲ့အက်ဥ္းသားဘ၀နဲ႔ အေလာင္းေတာင္တိတ္တိတ္ေလးေပ်ာက္သြားရတာရင္နာစရာေကာင္းပါတယ္။
ကေလးတို႔စဥ္းစားရမွာေနာက္တစ္ခုက “သင္ခန္းစာေတြကဒီေလာက္ေလးဘဲလား” ဆိုတာပါဘဲ။ ဒီပံုျပင္အ စမွာဦးဦးေျပာခဲ့တယ္ေနာ္၊ ‘မ်က္လွည့္ဆိုတာၾကည့္ေနတဲ့လူရဲ႕စိတ္ထဲမွာသာျဖစ္ေနတာ’ လို႔ေလ။ နားေထာင္တဲ့လူဟာေျပာတဲ့လူထက္ပိုလွ်င္ဘို႔လိုပါတယ္ကေလးတို႔ေရ။ နားနဲ႔နားမေထာင္ဘဲနဲ႔ဦးေႏွာက္နဲ႔နားေထာင္ဘို႔လိုပါတယ္။ နားေထာင္တဲ့လူကေျပာတဲ့လူထက္ပိုသိယင္၊ ပိုလည္ယင္အလိမ္ခံရပါအုန္းမလားကြယ္။ ဒါေၾကာင့္ကေလးတို႔ဗဟုသုတမ်ားမ်ားရွိဘို႔လိုတယ္။ အလိမ္ခံခ်င္တဲ့လူေတြရွိေနယင္လိမ္ခ်င္တဲ့လူေတြလည္းရွိေနအုန္းမွာပါဘဲ။
ေနာက္တစ္ခုကအလိမ္ခံရတဲ့လူေတြဟာ ‘သူတို႔အလိမ္ခံရတာ’ ကိုလူသိမွာေၾကာက္လို႔ဖုန္းထားတတ္ၾကပါ တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လည္းလိမ္ခ်င္တဲ့လူေတြအတြက္ေစ်းကြက္ေပၚေနတာပါဘဲကြယ္။ အားလံုးကဒီငလိမ္တစ္ေကာင္ အေၾကာင္းသိေနယင္သူဒီအရပ္ကိုေျခလာခ်ရဲပါ့မလားကြယ္။ လူေတြရဲ႕စိတ္ဓါတ္ကလည္းလိုပါ တယ္။ ဒုကၡေရာက္တဲ့လူကိုနားလည္စြာနဲ႔အားေပးတာထက္အပုပ္ခ်အတင္းေျပာၿပီးႏွိမ္တဲ့မ်က္လံုးေတြနဲ႔ၾကည့္တာမေကာင္းပါဘူး။ လူေတြမွာအဲဒီေရာဂါေတြရွိေနသေရြ႕ငလိမ္ေတြေျခရႈပ္ေနၾကအုန္းမွာပါဘဲ။ ဦးတို႔၊ ကေလးတို႔ရဲ႕လူတန္းစားတစ္ရပ္လံုး (Society တစ္ခုလံုး) ရဲ႕အျမင္ေတြေျပာင္းလဲပစ္ဘို႔လိုေနပါၿပီ။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာဆို Victim support organizations (သားေကာင္ျဖစ္ခဲ့ရသူကိုကူညီတဲ့အသင္းအဖြဲ႔ ေတြ) အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ လူေတြဟာသားေကာင္ျဖစ္ခဲ့ရသူကိုမတူသလိုမတန္သလိုမဆက္ဆန္ၾကဘူး။ လိမ္လို႔ ‘ပါ’ သြားတာထက္ Society က punish လုပ္ (ပတ္၀န္းက်င္ကမဆီမဆိုင္ဒါဏ္ခတ္အျပစ္ေပးတာ) ပိုနာက်င္ရပါတယ္။
အလိမ္ခံရတာနဲ႔ဘဲလူတစ္ဦးရဲ႕တန္ဘိုးနဲ႔သိကၡာက်မသြားပါဘူးကြယ္။