ကေလးေတြရဲ႕အစာေျခစနစ္ျပႆနာေတြ ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ
ေမေမရယ္ ဗိုက္ေအာင့္တယ္ လို႔ မေျပာတတ္ေသးတဲ့ကေလးေတြအတြက္က မိဘေတြပိုျပီးဂရုစိုက္ေပးရပါတယ္။ အမူအရာေလးေတြ ဘာမ်ားထူးျခားေနလဲ၊ အရင္နဲ႔မတူတာ ဘာမ်ားျဖစ္ေနလဲ၊ အရိပ္ၾကည့္ အကဲခတ္ေနရမွာပါ။ မဟုတ္ရင္ ငိုတာတမ်ိဳးပဲတတ္တဲ့ကေလးခမ်ာ ဘာေၾကာင့္ငိုေနမွန္းမသိ၊ ဘယ္လိုေခ်ာ့ရမွန္းမသိနဲ႔ ကုသမႈခံယူဖို႔ မလိုအပ္ဘဲ အခ်ိန္ၾကာေနရင္ ဘယ္ေကာင္းပါ့မလဲ။
ကေလးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ျပႆနာကေတာ့ အစာေျခစနစ္နဲ႔ပတ္သက္တာေတြျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာခဏျဖစ္တတ္ေပမယ့္ အစပိုင္းမွာ လကၡဏာေပၚလိုက္ေပ်ာက္လိုက္ဆိုေတာ့ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ကေလးငိုရင္ အလိုမက်တာရယ္၊ ဆာတာရယ္အျပင္ အစာေျခစနစ္မွာ ျပႆနာရွိေနတာျဖစ္နုိင္တယ္လို႔ ေမေမတို႔သိထားသင့္ပါတယ္။
အစာေျခစနစ္ ျပႆနာရွိေနတာ ဘယ္လိုသိနုိင္မလဲ
ကေလးမွာ အစာေျခစနစ္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ျပႆနာတစ္ခုခုရွိေနျပီဆိုရင္ ဒီလကၡဏာေတြကို ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။
ပ်ိဳ႕တက္တယ္
ကေလးေတြ ျပန္ပ်ိဳ႕တက္တာက အေၾကာင္းရင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိနိုင္ပါတယ္။ အစာမေၾကတာ၊ မအီမသာျဖစ္တာ၊ အစားမ်ားတာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ တအားငိုထားတာ၊ အစာအဆိပ္သင့္တာ အစရွိတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြေၾကာင့္ ပ်ိဳ႕တတ္၊ အန္တတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ပ်ိဳ႕အန္ရင္းနဲ႔ ဝမ္းလည္းပ်က္၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ ကိုယ္ပူတာေတြပါ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ –
- ဆီးနည္းေနတာ
- ႏႈတ္ခမ္းေတြေျခာက္ေနတာ
- အားကုန္ႏြမ္းလ်ေနတာ
- ကေလးက လံုးဝစိတ္မၾကည္တာ ဆိုရင္ ဆရာဝန္ျပသင့္ပါတယ္။
ဗိုက္ေအာင့္တယ္
ဗိုက္ေအာင့္တယ္ဆိုတာ ေသခ်ာမေျပာတတ္ေပမယ့္ ဗိုက္ကိုႏွိပ္ျပီး မ်က္ႏွာေလးရံႈ႕မဲ့ေနရင္၊ စားေနက် အစားအေသာက္ေတြကိုပါ ျငင္းဆန္ျပီး ငိုေနရင္ သတိထားၾကည့္ပါ။ ဗိုက္ေအာင့္တဲ့ေဝဒနာက ဒီအေၾကာင္းရင္းေတြေၾကာင့္လည္း အျဖစ္မ်ားပါတယ္ –
- ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္း
- ဝမ္းေလွ်ာျခင္း
- အစာအဆိပ္သင့္ျခင္း
- အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္းေရာင္ရမ္းျခင္း
- အစာအိမ္ေရာင္ျခင္း
- အစားမ်ားလြန္းျခင္း တို႔ေၾကာင့္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
ဒီေဝဒနာမွာ ေလပြျခင္း၊ ကိုက္ခဲျခင္း၊ မအီမသာျဖစ္ျခင္းတို႔ပါဝင္ေနျပီဆို ဒါေတြလည္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္ –
- အစားအစာဓာတ္မတည့္ျခင္း
- နာတာရွည္အစာေျခစနစ္ေရာဂါစု (Irritable bowel syndrome)
- အူအတက္ေရာင္ျခင္း
- အူတြင္းပိတ္ဆို႔ျခင္း
- နမိုးနီးယားေရာဂါ။
ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းနဲ႔ ဝမ္းေလွ်ာျခင္း
ကေလးေတြကို ဝမ္းခ်ဳပ္ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းကလည္း အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ အိမ္သာသြားဖို႔ တည္မရတာ၊ အမွ်င္ဓာတ္ ေရဓာတ္နည္းတဲ့ စားေသာက္မႈအာဟာရ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းျခင္း စတာေတြပါဝင္ပါတယ္။ ကေလးက တစ္ေန႔တစ္ၾကိမ္ေတာင္ ပံုမွန္ဝမ္းမသြားဘူးဆိုရင္ ဝမ္းမခ်ဳပ္ေစဖို႔ ဆရာဝန္အၾကံျပဳခ်က္ကိုေတာင္းပါ။
ဝမ္းပ်က္ေနတဲ့ကေလးေတြက အရည္ေတြသြားမယ္၊ ဝမ္းေပ်ာ့ေပ်ာ့ေတြ မၾကာခဏသြားမယ္။ဗိုက္ေအာင့္၊ဗိုက္နာတာ ရွိခ်င္မွလည္းရွိမယ္။ ဝမ္းအရည္ေတြသြားတဲ့ ကေလးေတြအတြက္ေတာ့ ေရဓာတ္ဆံုးရံႈးမႈမ်ားလြန္းတဲ့အေျခအေန အျမန္ျဖစ္သြားနိုင္တာမို႔ျမန္ျမန္ကုသဖို႔ လိုပါတယ္။
ေလနာျဖစ္တာက လသားအရြယ္ေလးကေန စျပီးအျဖစ္မ်ားတဲ့ ေဝဒနာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ျပီဆို တျခားလကၡဏာေတြလို သက္သာလိုက္ျပန္ျဖစ္လိုက္မဟုတ္ဘဲ ကေလးက နာရီအေတာ္ၾကာ မရပ္မနားငိုေနပါလိမ့္မယ္။ ေန႔ေရာ ညပါ သူခံစားရတိုင္းေအာ္ငိုေနမွာဆိုေတာ့ ကေလးလည္းမသက္သာ၊ မိဘလည္း မနားရ အေတာ္ဒုကၡေရာက္ၾကရပါတယ္။ ကေလးေလနာ အတြက္ သက္သာေစမယ့္ ေဆးေတြကို ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားခ်က္အရ ေဆာင္ထားပါ။
အစာအိမ္အက္စစ္ျပန္ဆန္တက္ျခင္း
အစာအိမ္ထဲက အက္စစ္ရည္ျပန္ဆန္တက္တာ (စားခ်ဥ့္ျပန္ေရာဂါ) လို႔ေခၚတဲ့ GERD လကၡဏာေတြက ကေလးေတြမွာလည္း အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ အစားအစာဓာတ္မတည့္မႈ၊ အစာျပြန္ေအာက္ေျခၾကြက္သားမွာ ျပႆနာရွိေနျခင္း တို႔ေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကေလးက ဒါမ်ိဳးျဖစ္တတ္တယ္ဆိုရင္ ငရုတ္သီး၊ေခ်ာကလက္၊ အဆီမ်ားတဲ့ အစားအစာေတြကို မေကြ်းပါနဲ႔။
အစားေရြး၊ အစားေၾကးမ်ားလာတယ္
ကေလးေတြ အရင္ကေလာက္ အစားသိပ္မစားေတာ့ဘူးဆိုတာ မိဘေတြအတြက္ သတင္းဆိုးတစ္ခုပါပဲ။ ဒါဟာ အစာေျခစနစ္ျပႆနာရွိေနတဲ့ ခပ္ပါးပါးလကၡဏာ တစ္ခုျဖစ္ေနပါေသးတယ္။ GERD ေၾကာင့္လည္း ကေလးေတြက အစားေၾကးမ်ားလာတယ္၊ အရင္ၾကိဳက္ေနက် စားစရာတစ္ခုခုရဲ႕အနံ႔၊ပံုစံတို႔ကိုေတာင္ မၾကိဳက္ေတာ့ဘူး ျငင္းဆန္လာတယ္ဆိုတာ ဗိုက္ထဲ ေနလို႔မေကာင္းတာလည္းျဖစ္နုိင္လို႔ပါ။
အစာေျခစနစ္ျပႆနာေတြကို ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ
(၁) အမွ်င္ဓာတ္
ဂ်ံဳေျပာင္းႏွံေတြ၊ အသီးအႏွံေတြ၊ အသီးအရြက္ေတြလိုမ်ိဳး အမွ်င္ဓာတ္ၾကြယ္ဝတဲ့အစားအစာေတြက အစာေျခစနစ္အတြက္ တကယ္ေကာင္းပါတယ္။ ပန္းသီး၊ ဟင္းႏုႏြယ္၊ ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ မုန္လာဥနီ စတာေတြကို တေန႔တာအာဟာရထဲ ပါေအာင္ေကြ်းပါ။
(၂) ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ
ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈက က်န္းမာေစတယ္ဆိုတဲ့အျပင္ ကေလးရဲ႕အစာေျခစနစ္အတြက္လည္း အရမ္းကိုအေရးပါပါတယ္။ ကေလးေတြကို ထိန္းရလြယ္ေအာင္ တီဗီေရွ႕မွာ အက်င့္လုပ္ထားတာ ဒါမွမဟုတ္ ဖုန္းေပးျပီးေဆာ့ခိုင္းတာေတြက အစာေျခစနစ္လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး လႈပ္ရွားေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ ထားေပးရမယ္၊ တက္ၾကြလႈပ္ရွားမႈကို အားေပးရပါမယ္။
(၃) ေရဓာတ္ျဖည့္ပါ
ကေလးေတြက ေခြ်းထြက္တာ၊ ဆီးသြားတာ၊ ခႏၶာကိုယ္အရည္ေတြဆံုးရံႈးရတာေတြေၾကာင့္ အျပင္ လူၾကီးေတြေလာက္ ေရဓာတ္ထိန္းသိမ္းနိုင္စြမ္းမရွိတာေၾကာင့္ ေရလံုေလာက္ေအာင္ တိုက္ပါ။ အခ်ိဳရည္ေတြခ်ည္း မတိုက္ပါနဲ႔။ ေရကို မၾကာခဏ တိုက္ေပးပါ။
(၄) ပမာဏ နည္းနည္းနဲ႔ ခြဲေကြ်းပါ
ကေလးကို တစ္ေန႔ ဘယ္နၾကိမ္ ေကြ်းပါသလဲ။ တစ္ေန႔ ထမင္းႏွစ္ၾကိမ္ေကြ်းျပီး အမ်ားၾကီးေတြ မျပင္ထားပါနဲ႔။ ထမင္းစားခ်ိန္ဆိုျပီး ပံုစံခြက္ခ်ထားတဲ့ ထမင္းပန္းကန္ၾကီးနဲ႔ မကုန္မခ်င္း လိုက္ခြံ႔မွာလား။ ကေလးစားနိုင္သေလာက္ကို ထိုက္သင့္ရံုပမာဏနဲ႔ အၾကိမ္ခြဲေကြ်းပါ။
(၅) အစားမလြန္ပါေစနဲ႔
မနုိင္ဝန္ထမ္းရတဲ့ အစာအိမ္ေလးက ေကာင္းေကာင္းအစာေျခနိုင္ဖို႔ သိပ္မျဖစ္နုိင္ေတာ့ပါဘူး။ အမ်ားၾကီးစားမိရင္ ကေလးက အစာမေၾက၊ ရင္ျပည့္ရင္ကယ္၊ ေလထိုးေလေအာင့္ ေတြနဲ႔ အစာေခ်ဖ်က္မႈေတြ ကေမာက္ကမျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
(၆) အင္ဇိုင္းမ်ားမ်ားရေအာင္ ေကြ်းပါ
အစားအစာေတြကို ေခ်ဖ်က္ဖို႔ ခႏၶာကိုယ္က အင္ဇိုင္းေတြထုတ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီအင္ဇိုင္းေတြကို အားျဖည့္ေထာက္ကူေပးဖို႔ သေဘၤာသီး၊ သရက္သီး၊ပ်ားရည္နဲ႔ နာနတ္သီးတို႔လို အစားအစာေတြကေန သဘာဝကရတဲ့အင္ဇိုင္းေတြရရွိနုိင္ပါတယ္။
(၇) တခ်ိဳ႕ဟာေတြ ေရွာင္ပါ
စည္သြပ္ထားတဲ့အစားအစာေတြ၊ ျပဳျပင္စီမံထားတဲ့ အစားအစာေတြ၊ အခ်ိဳမ်ားတဲ့သေရစာေတြက အာဟာရဓာတ္ေတြ၊ အင္ဇိုင္းေတြ ပါေလ့မရွိပါဘူး။ ျပည့္ဝဆီေတြ၊ အသြင္ေျပာင္းဆီနဲ႔ တာရွည္ခံပစၥည္းေတြသာ ျပည့္ဝေနတတ္လို႔ ပံုမွန္လိုစားသံုးေနမိရင္ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းနဲ႔ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေတြပါ ျဖစ္လာနုိင္ပါတယ္။
